ENGINEERINGNET.BE - Stikstofmonoxide (NO) is zeer reactief en toxisch, wordt gebruikt als signaalmolecuul en vermindert de ozonlaag in de atmosfeer. Ook is stikstofmonoxide de voorloper van het broeikasgas distikstofmonoxide (N20). Dit gas is tevens bekend als lachgas.
Een grote onbeantwoorde vraag over stikstofmonoxide is: kan een organisme het gebruiken om te groeien? ‘Dat zou je wel denken’, vertelt Boran Kartal van het Max Planck Institute for Marine Microbiology. ‘Stikstofmonoxide is al sinds het begin van het leven op aarde aanwezig.’
Maar tot nu toe was er geen microbe bekend die op hoge concentraties van stikstofmonoxide kon groeien. Nu hebben onderzoekers ontdekt dat de anaerobische ammonium-oxiderende (anammox) bacterie stikstofmonoxide direct gebruikt om te groeien, en het omzet in het onschadelijke stikstofgas (N2) in plaats van het broeikasgas N2O.
‘Zo verminderen anammoxbacteriën het gehalte aan stikstofmonoxide dat beschikbaar is voor broeikasgasproductie door andere bacteriën,’ verklaart Kartal.
Het huidige onderzoek roept nieuwe vragen op. ‘Anammox, een wereldwijd belangrijk microbieel proces in de stikstofcyclus relevant voor het klimaat op aarde, werkt niet op de manier waarop we aannamen dat het werkte.’
Nu zijn Annamoxbacteriën overal ter wereld gevonden. ‘Dat betekent dat de anammoxmicroben die op stikstofmonoxide groeien zich ook overal kunnen bevinden,’ aldus Kartal.
‘Op dit moment speuren we verschillende ecosystemen over de hele wereld af op zoek naar gespecialiseerde stikstofcylus micro-organismen die nog niet ontdekt zijn’, vertelt Mike Jetten, hoogleraar Microbiologie aan de Radboud Universiteit.
‘We willen graag weten hoe deze micro-organismen interacties hebben met andere stikstofcyclus- en methaanoxiderende microben.’
Deze nieuw ontdekte microben, of combinaties daarvan, kunnen belangrijk zijn voor toepassing in bijvoorbeeld waterzuiveringsinstallaties.
