Ontwikkeling nieuwe generatie astronomie-instrumenten

Om verdere stappen te maken in astronomieonderzoek is innovatie op vlak van meetapparatuur nodig, bijvoorbeeld door radioantennes te ontwikkelen die in de ruimte werken.

Trefwoorden: #astronomie, #innovatie, #instrumenten, #meetapparatuur, #Radboud Universiteit, #radioantenne, #TU Eindhoven

Lees verder

research

( Foto: Radboud Radio Lab/ASTRON/Albert-Jan Boonstra )

ENGINEERINGNET.BE - Nederlandse onderzoekers van de Radboud Universiteit en de TU Eindhoven gaan een nieuwe samenwerking aan, wat onder meer de ingebruikname van het virtuele Center for Astronomical Instrumentation omvat.

Het Radboud Radio Lab bouwde in de afgelopen jaren met het Nederlands Instituut voor Radioastronomie (ASTRON) en het Delftse bedrijf ISIS een radioantenne die op dit moment op een Chinese satelliet aan de achterkant van de maan zweeft.

De antenne is bedoeld om zwakke radiostraling uit het vroege heelal te detecteren, en zo uiteindelijk meer te weten te komen over het ontstaan van het heelal.

‘Maar om echt nauwkeurige metingen te doen, zijn er meerdere antennes nodig die in de ruimte bewegen en samen één grote radiotelescoop vormen,' aldus Marc Klein Wolt, directeur van het Radboud Radio Lab

'Deze technologie, interferometrie geheten, wordt op aarde al toegepast, zoals bij het maken van de eerste foto van een zwart gat door de Event Horizon Telescope, maar is nog niet mogelijk in de ruimte.’

Klein Wolt: ‘Het ontwikkelen van deze techniek van gecombineerde radioantennes in de ruimte vraagt om de ruime ervaring in technologische innovatie van de TU Eindhoven.’

‘We hebben onder andere antennes ontwikkeld voor 5G toepassingen, die ook inzetbaar zijn voor radioastronomische waarnemingen’, aldus Mark Bentum, hoogleraar Radio Science op de TU Eindhoven.

Om in de toekomst de nieuw ontwikkelde radioantennes goed samen te laten werken, is het van groot belang dat ze heel nauwkeurig in de ruimte geplaatst worden.

Klein Wolt legt uit: ‘Omdat de golflengte van de radiostraling die we meten in het maanonderzoek (~10 meter) groter is dan de golflengte van de straling die gebruikt wordt in bijvoorbeeld het zwarte gatenonderzoek (~1 mm), is het gemakkelijker om de nieuwe technologie eerst te testen in het maanonderzoek.'

'Maar als we uiteindelijk een werkend systeem hebben, kan deze ‘space based’ technologie ook gemakkelijker toegepast worden voor het maken van scherpere foto’s van een zwart gat. Daar zijn de eisen aan nauwkeurigheid veel strenger.’