Alvast de veiligheid is er bij gebaat.
Herinnert u zich de periode toen er nog geen microcomputers bestonden? Toen enorme machines hele zalen vulden en bewerkingen uitvoerden waar uw notebook vandaag de hand niet meer voor omdraait. Dat de pc vandaag echter gemeengoed geworden is, hebben we te de miniaturisering te danken die voor een enorme evolutie op het vlak van prestaties, kosten en omvang gezorgd heeft. Kan de komst van de micro-gelijkstroom-wisselstroomomzetter (kort gezegd micro-omzetter) een even grote technologische omwenteling in de markt?
Om te beginnen wijzen we erop dat een micro-omzetter dezelfde functie heeft als een centrale omzetter: hij zet de gelijkstroom die de zonnepanelen geproduceerd hebben, om in wisselstroom die op het elektriciteitsnet bruikbaar is. Alleen doet de micro-omzetter dat anders. Normaal worden alle zonnepanelen van een installatie op één en dezelfde centrale omvormer aangesloten. De technologie van de micro-omzetter maakt het echter mogelijk om elk paneel van zijn een eigen micro-omzetter te voorzien, die vlak bij of op het paneel bevestigd is.
Hoger rendement, veiliger
Wat verandert er hierdoor? Micro-omzetters zijn in parallel gemonteerd zodat elk zonnepaneel onafhankelijk van zijn buren stroom kan opwekken. Wanneer niet alle panelen in dezelfde mate aan de zon worden blootgesteld, of wanneer een paneel defect is, wordt de productiviteit van de rest van de installatie daardoor niet aangetast – wat in een traditionele, gecentraliseerde installatie wel het geval is.
Uit de ervaring op de Amerikaanse markt, waar nu al sinds drie jaar micro-omzetters beschikbaar zijn, kunnen drie voordelen voor de Benelux-markt gepuurd worden. Zo heeft de onafhankelijke werking van elk paneel bijvoorbeeld een direct resultaat: namelijk een stijging van de productiviteit. Schaduw of vuil op een paneel, of een storing in een paneel, hebben alleen maar invloed op het paneel in kwestie, terwijl ze bij een centrale omzetter de productie van de hele installatie naar beneden halen. Uit een vergelijkend onderzoek dat PV Watts in de VS uitgevoerd heeft, blijkt dat de productie met micro-omzetters gemiddeld 16% hoger ligt dan met een vergelijkbare gecentraliseerde installatie.
Installateurs, maar ook eigenaars, kunnen met de micro-omzetter ook het concept en de montage van de zonnepanelen vereenvoudigen. Omdat de keuze van de omzetter niet meer vooraf door het te verwachten vermogen bepaald wordt, gaat de uitbreiding van een bestaande installatie niet meer gepaard met een reeks van hoofdbrekens. Bovendien is elke combinatie van merken, types, leeftijden en opstelling van zonnepanelen binnen één en dezelfde installatie mogelijk.
Omdat de micro-omzetters in parallel op één enkele AC-kabel gemonteerd zijn, is de montage eenvoudiger en veiliger voor de installateur, terwijl de eigenaar geen speciale ruimte voor de omzetter meer moet voorzien en op de installatiekosten bespaart. Het derde voordeel is bijzonder belangrijk als men weet dat er almaar meer aandacht gaat naar de brandveiligheid van de installaties.
De micro-omzetter zet de gelijkstroom immers onmiddellijk bij de uitgang van het zonnepaneel in een wisselstroom van 230 V om. Daardoor wordt het risico van vonkbogen en dus van brand tot een minimum beperkt – een risico dat inherent is aan de stroomspanningen tot 1000 V die op een gecentraliseerde installatie kunnen voorkomen. Die verhoging van het veiligheidsniveau is ook van belang voor de installateur tijdens onderhoudswerken en voor brandweermannen die nu bij een brand in het gebouw veiliger kunnen werken dan bij een centrale omzetter.
Mogelijk scharniermoment
Door al die voordelen zou de komst van de micro-omzetter wel eens een belangrijk technologisch scharniermoment in de productie van zonne-energie kunnen worden. Hij past zich immers aan installaties van elke omvang aan, van die op een privéwoning tot heuse zonnecentrales.
In mijn ogen is deze technologie echter vooral interessant voor het residentiële gebruik dat op de Belgische markt overheerst: 95% van de Waalse markt (die zelf goed is voor 88% van de nationale markt) en 55% van de Vlaamse markt.
Particulieren die best een zuivere, rendabele, eenvoudige en veilige energie willen produceren, zijn in het verleden misschien ontmoedigd geraakt door de complexe werking van de zonnepanelen en door de gewijzigde voorwaarden voor de afname van de geproduceerde elektriciteit. Met de micro-omzetter hoop ik dat de technologie in een nieuwe fase komt, die van de democratisering van de zonnepanelen.
