• 03/12/2012

S. Tastenoye: 'wie betaalt schade door omgevallen hoogspanningsmast?'

Een hoogspanningsmast naast uw bedrijf valt en brengt schade toe aan uw bedrijf, waardoor ook de productie stil valt! Kan u de schade terugvorderen van de elektriciteits-maatschappij?

Trefwoorden: #elektriciteitsmast, #overmacht, #schade

Lees verder

Columns

Gaat het hier misschien om een ‘onvoorzienbare omstandigheid’, om ‘overmacht’?

Wat zegt de wet?
Onze aansprakelijkheidswetgeving bepaalt dat elke daad van de mens waardoor aan een ander schade wordt toegebracht, verplicht diegene door wiens schuld de schade is ontstaan om deze te vergoeden (art 1382 BW). Bovendien is het ook zo dat men aansprakelijk is niet alleen voor de schade welke men veroorzaakt door zijn eigen daad, maar ook voor die welke veroorzaakt wordt door de daad van personen voor wie men moet instaan, of van zaken die men onder zijn bewaring heeft (art 1384 BW).

Wel bestaat de mogelijkheid dat men zich van zijn aansprakelijkheid bevrijdt door het inroepen van 'overmacht'.

'Overmacht' is een voorbeeld van een «vreemde oorzaak»: dit is een gebeurtenis die buiten de wil van de schuldenaar om de uitvoering van de overeenkomst volstrekt onmogelijk maakt.

Het is een gebeurtenis die niet te voorzien of te vermijden is en die zich volkomen onafhankelijk van de wil van de mens voordoet. Opdat de schuldenaar beroep kan doen op deze vreemde oorzaak, zal hij het bewijs ervan moeten leveren.

Is de onmogelijkheid tot het uitvoeren van een overeenkomst van blijvende aard, dan is de schuldenaar van zijn verbintenis van rechtswege bevrijd. De schuldeiser zal dan instaan voor het verlies. De schuldenaar is niet meer gehouden tot het uitvoeren van zijn overeenkomst en hij zal ook geen passende schadevergoeding moeten betalen!

En wat in de praktijk?
Een elektriciteitsmast waarvan de elektriciteitsmaatschappij (verder de EM)eigenaar is, breekt af. Niet alleen de mast maar ook de elektriciteitsleidingen zelf komen hierdoor op een naburig gelegen bedrijf terecht en brengen heel wat schade toe. De bedrijfsleider van de firma Jansens meent dat de EM aansprakelijk is voor deze schade omwille van een gebrek in de hoogspanningsleiding. De firma laat een raming van de kosten opmaken en eist uiteindelijk een bedrag van bijna 25.000 euro.

De EM vindt dat haar niets te verwijten valt omdat het afbreken van de mast te wijten was aan extreme samenhangende weersomstandigheden, nl vriestemperaturen, sneeuw en wind uit een slechte hoek. De EM vindt dat deze extreme weersomstandigheden moeten aanzien worden als 'overmacht'.

De partijen slagen er niet in om tot een akkoord te komen en uiteindelijk komt de zaak voor de rechter. De firma Jansens doet beroep op de hierboven aangehaalde artikels 1382 en 1384, eerste lid van ons Burgerlijk Wetboek. Het is de rechter om al dan niet deze extreme omstandigheden als 'overmacht' te aanvaarden.

De aansprakelijkheid van de EM op basis van artikel 1382 BW wordt door de rechter van tafel geveegd! Hij meent dat de firma Jansens er niet in geslaagd is om aan te tonen welke fout de EM precies gemaakt heeft en of zij enige onzorgvuldigheid heeft begaan!

In verband met de aansprakelijkheid op basis van artikel 1384, eerste lid van het BW, neemt de rechter aan dat de bewaarder van een zaak aansprakelijk is voor de schade die ontstaat door een gebrek aan deze zaak. Maar ook hier slaagt de firma Jansens er niet in om aan te tonen dat de gebrekkige zaak (de elektriciteitsmast) wel degelijk een gebrek vertoonde!

Anderzijds meent de rechter dat het argument 'overmacht' dat de EM aanhaalt, aanneembaar is. De EM bewijst het feit dat de mast in kwestie omviel omwille van grote ijsafzettingen op de hoogspanningslijnen, de aanwezigheid van een forse wind uit een nadelige richting, het afvallen van grote ijsblokken tijdens de dooi, dat de mast geen constructiefouten vertoonde, dat alles op geregelde tijdstippen gecontroleerd wordt enz… Dit alles toont zij aan door een degelijk opgemaakt verslag.

De rechter beslist dat de firma Jansens op geen enkel moment aantoont dat de gevallen mast een abnormaal gebrek vertoonde. Het bewijsmateriaal dat de EM hier voorlegt, zorgt er voor dat de rechter de EM gelijk geeft: hij neemt aan dat er door de extreme weersomstandigheden wel degelijk sprake is van 'overmacht'!

De firma Jansens verliest deze zaak en zij zal zelf moeten instaan voor de schade die haar bedrijf opliep ten gevolge van het omvallen van de mast!