ENGINEERINGNET.BE - Het boek is ondertussen al enige weken op de markt en de reacties beginnen binnen te lopen. Het is over deze reacties dat ik het hier wil hebben, want ze zijn, volgens ons althans, tekenend voor de status van onderhoudsmanagement binnen de (meeste) industriële bedrijven en dienstenorganisaties.
Ons eerste onderhoudsboek uit 1995 kon op heel wat interesse rekenen. De reacties – ik veralgemeen – waren in de trant van 'interessant, maar die mathematische modellen, academische Spielerei toch?'
De modellen hadden het moeilijk om zichzelf te verkopen, want er waren weinig overtuigende case studies voorhanden. Beetje het kip en ei probleem: geen (voorbeeld)cases, dus bijna geen gebruik van modellen en geen gebruik van modellen, dus bijna geen cases. De cases in het 1995-boek werden dan ook met veel ijver bijeengeschraapt.
Onderhoudswereld is veranderd
Ook in het nieuwe boek staan er cases, meer dan in het eerste boek. Bedrijven zijn er hoe langer hoe meer van overtuigd dat beslissingsmodellen inderdaad kunnen helpen bij het uitzetten van een onderhoudsstrategie of het uitwerken van de meeste geschikte onderhoudspolitieken.
Onderhoudsmanagers en techniekers zijn beter opgeleid. Dat betekent meer vertrouwen in wetenschappelijke beslissingsondersteuning en meer open om zelf daadwerkelijk die modellen eens uit te proberen. Deze oprechte interesse vanuit de praktijk is een opsteker. Maar, er is altijd een maar… Het op grote schaal toepassen van deze modellen in de praktijk botst nog steeds tegen een aantal beperkingen aan, zoals doctoraatsonderzoek aantoont.
Over een aantal van deze beperkingen hebben we het hier al gehad trouwens. De startvraag is «wat wilt u precies optimaliseren?» Simpelweg zeggen «kosten minimaliseren» werkt niet. Eén van mijn oude professoren placht te zeggen: «niets is simpeler dan kosten minimaliseren, ga uit business en alle kosten verdwijnen.» Een boutade, maar u begrijpt het wel.
Er zijn bij kostenminimalisatie altijd eisen: kijk over de hele levensduur van de machine, zorg dat een bepaalde betrouwbaarheid gegarandeerd is, zorg ervoor dat de machine consistent kwaliteitsvolle producten aflevert, etc. Misschien zijn kosten zelfs niet eens de hoofdbekommernis, maar is maximale beschikbaarheid het allerbelangrijkste of het minimaliseren van risico op arbeids- of milieuongevallen, etc.
De basis van elke optimalisatie is het bepalen van de doelfunctie en daar mangelt het momenteel in praktijk nog vaak aan, niet in het minst door een gebrek aan communicatie aangaande de strategische bedrijfsdoelstellingen naar de onderhoudsdienst toe.
Het dataprobleem blijft
Een rem op het grootscheeps toepassen van deze modellen is nog steeds het dataprobleem. U zou misschien denken dat dit met alle IT (SCADA, MES, PCS, ERP, en dies meer) geen probleem meer mag zijn. Dit klopt niet.
Het is uiteraard zo dat er een hele weg is afgelegd. Waar vroeger storingsdistributies nauwelijks beschikbaar waren, zijn die nu wel te berekenen; mits betrouwbare software-ondersteuning uiteraard. Maar als u echt wilt gaan optimaliseren is een storingsdistributie slechts een eerste stap.
Er zou ook geweten moeten zijn om welke falingswijzen (failure modes) het precies gaat. Daarbij liefst ook nog informatie over de productie-omstandigheden waarbij de storing optrad en ook iets over het al dan niet optreden van secundaire schade.
Tja, en als we toch bezig zijn, dan graag ook ineens iets over de impact van de respectievelijke onderhoudsinterventies op het voorkomen van de 'failure modes'. U ziet, hoe meer u verwacht van de beslissingsmodellen, hoe meer de modellen van u data verwachten.
Onze ervaring is dat er nog maar erg weinig bedrijven in staat zijn dit soort informatie op statistisch verantwoorde manier uit hun computersysteem te halen. Expertise en 'educated guesses' dienen voorlopig als lapmiddel. Een analoog verhaal kan verteld worden voor MRO-optimalisatie, maar genoeg gezeurd voor deze column. Wie weet wat we binnen nog eens tien jaar kunnen voorleggen aan onderhoudsoptimalisatie …
Liliane Pintelon is professor aan de KU Leuven. Haar onderwijs- en onderzoeks-activiteiten richten zich op maintenance asset management in een industriële context op en medical (maintenance) logistics in een zorgcontext. Ze is auteur van o.a. het boek 'Maintenance Decision Making'.
