ENGINEERINGNET - Nu de winter achter de rug is, lijkt het me gepast om in te pikken op de discussie rond winterbanden. Vroeger waren de winters veel strenger dan nu. Tenminste, dat zeggen ‘oude mensen’.
Toen ik in de zeventigerjaren studeerde was mijn eerste wagen een Rover P6. Voor de jongeren: die auto werd ook wel 'de tank' genoemd. Hij had een reservewiel op het kofferdeksel. Op een bepaald moment waren er nieuwe banden nodig. Het werden M&S-banden. Mud & Snow.
Ik kan u verzekeren, daar hadden toen maar weinig mensen van gehoord. Deze ‘Modder en Sneeuw’-banden waren in Nederland de voorlopers van de winterband. Ik kocht ze… omdat het de goedkoopste banden waren. Niemand die ze wou. Maar Mensen die mijn reservewiel zagen, op de kofferbak en zonder hoes (want die was te klein voor deze geweldenaar) raakten in een amechtige staat van bewondering voor het stoere tractorprofiel. Daarmee kon een mens die koude winters van vroeger wel te lijf gaan.
Sindsdien is er veel gebeurd. Hoe warmer de winters werden, des te luider de roep om winterbanden te monteren. Bandenfabrikanten en de autovakhandel hebben een warme band met die band en zijn grote fans van het tweemaal per jaar wisselen van het rubber.
Ik moest aan het bovenstaande denken toen ik onlangs een berichtje las: in Duitsland is bijna een derde van de verkeersongevallen met persoonlijk letsel aan banden toe te schrijven. Enkele dagen later dook een belangenorganisatie op het bericht en pakte uit met de op niets gebaseerde conclusie dat het tijd wordt dat de Nederlandse overheid het rijden met winterbanden verplicht.
Ik heb de statistiek opgezocht. Het DESTATIS (Statistisches Bundesamt) stelt ons inderdaad een tabel voor. In 2015 waren er 3.636 geregistreerde ongevallen met letselschade. De 'oorzaak' werd in 1.117 gevallen toegeschreven aan de banden. Wat een waardeloze tabel. Geen enkel gegeven over de storingsvorm: lekke banden, afgesleten banden, gecupte banden, enz.
Evenmin gegevens over de gereden snelheid, de bandenspanning, de belasting van de banden of om nog eens iets anders te noemen: de weersomstandigheden. Wat moet je met zo'n statistiek? Beleid maken? Als het aan onze bandenbelangenverenigingen ligt wél. Beleid gebaseerd op statistische onzin.
Ik kom ze in bedrijven ook nog wel eens tegen, dit soort tabelletjes: 40% van de storingsoorzaken van lijn drie is mechanisch, 32% elektrisch en bij 28% is de oorzaak onbekend of… ‘diversen’. Volstrekt onbruikbaar om te werken aan beter en dus minder onderhoud. We doen maar wat.
En nu het leuke nieuws. Het wordt weer zomer! Tijd voor de cabrio. Die van mij heeft een stalen kap, die volledig automatisch, een druk op de knop volstaat, in drie delen opgevouwen in de kofferbak verdwijnt. Een ‘onderhoudsnachtmerrie’ van scharnieren, sensoren, actuatoren, elektromotoren, draden, flapjes en touwtjes. Een snelle FMECA (Failure Mode, Effects and Criticality Analysis) leerde mij het volgende: als de functie 'kap openen' op een zonnige dag faalt, is het effect een bedorven tour.
En mogelijk een slecht humeur van mijn partner, die zich op het ‘open rijden’ had verheugd. Dat is een ‘draagbaar effect’. Maar als op diezelfde zonnige dag een wolkbreuk losbarst en de functie 'kap sluiten' weigert?
Mijn wagen zal vol water lopen met alle gevolgen en schades van dien. Blijkbaar had de fabrikant van de wagen ook een FMECA gedaan. In het skiluik is een hoes verstopt voor het geval de kap onverhoopt niet dichtgaat.
Ten overvloede vermeldt de handleiding dat er na het aanbrengen van de hoes niet met de wagen gereden kan worden. Men is niet zover doorgeslagen dat ook twee paraplu's tot de fabrieksuitrusting behoren. Maar niettemin: het zijn kanjers, die technici die écht hebben nagedacht over mijn auto.
door Eric Rensen
