Sport en technologie: ’Belgische’ toepassingen in de kijker

Technologische toepassingen in de sport mogen legio zijn, door de diverse domeinen waarop men kan werken, lijkt het potentieel haast grenzeloos. Drie Belgische voorbeelden illustreren dit.

Trefwoorden: #3D-printen, #CONAMO, #Desso, #fietsschoen, #grassmaster, #RSscan International, #sport, #steunzool, #technologie

Lees verder

Magazine

Download het artikel in

ENGINEERINGNET.BE - De GrassMaster van DESSO is een hybride grassysteem voor sportvelden. Een computergestuurd toestel injecteert kunststofvezels in het veld. Elke 2 cm wordt er eentje geplaatst. De vezel wordt 20 cm diep geïnjecteerd en zal 2 cm boven de grond blijven steken.

Een doorsnee voetbalveld telt op die manier 20.000.000 vezels. De gemiddelde installatietijd bedraagt om en bij de 12 uur. Het plaatsen van deze vezels is de eerste fase. Fase twee bestaat uit het zaaien van natuurlijk gras. De wortels van het gras verstrengelen zich met de vezels waardoor zich een stevig en stabiel speelveld ontwikkelt. De vezels zullen ook bijdragen tot een optimale drainage.

Wereldwijd is al 50 miljoen m2 met deze vezels bewerkt. Een direct voordeel: een veld dat met de GrassMaster aangelegd is, kan driemaal meer bespeling aan dan een gewoon natuurlijk aangelegd veld. Het hybride systeem komt tegemoet aan de evolutie van de architectuur van moderne sportcomplexen. Er valt minder zonlicht op het veld en de lichtcirculatie is er evenmin optimaal. Dit heeft directe repercussies op de kwaliteit van de grasmat.

De sportieve toepassingen liggen voor de hand. De GrassMaster treft men op alle continenten aan, zowel voor voetbal, rugby als voor American Football. Dankzij de stevigheid van de hybride graslaag leent het sportveld zich tot een multifunctioneel gebruik. Dat is een economisch voordeel.

Het grasveld is afdekbaar waardoor er ook concerten of business events op georganiseerd kunnen worden, zonder een negatieve impact op het aansluitend sportieve gebruik. Vaak is een abnormaal intensief gebruik, problematisch voor een grasmat. Tornooien zijn hiervan het typevoorbeeld. Op deze hybride toepassing is beduidend meer mogelijk.

Kort op de bal spelen
Het registreren van allerhande gegevens van een wielrenner is al een hele tijd gemeengoed. Doorgaans gaat de aandacht naar de hartslag, de kracht die hij/zij nog kan neerzetten, snelheid, locatie, … De data, die de sensoren verzamelen, worden echter pas post-factum geanalyseerd. Dit studiewerk is een offline gebeuren waardoor er niet kort op de bal gespeeld kan worden. Meten is weten maar in real time meten, levert vaak toch een ander weten af.

Hier wil het CONAMO-project verandering in brengen. Het geregistreerde wordt in real time uitgewisseld en geanalyseerd. Op die manier krijgt men niet enkel een duidelijk zicht op de toestand van de renner op een gegeven moment. Onmiddellijk zijn er ook updates beschikbaar over de positie ten opzichte van andere renners. Men ziet hoe de prestaties zich verhouden tot eerder opgebouwde gemiddelden.

Deze real time informatie zorgt ervoor dat tijdens wedstrijden erg snel strategische beslissingen kunnen genomen worden. De informatie wordt ook aangewend om trainingsschema's te optimaliseren. Uiteraard kan de opgebouwde knowhow ook voor lopers ingezet worden. Nagegaan wordt hoe bijvoorbeeld muziek een effect kan hebben op de prestaties.

Het doorsluizen van de informatie kan al eens een stevige uitdaging blijken. Dat moet immers ook in moeilijker omstandigheden lukken. In de bergen, bijvoorbeeld. Bij wedstrijden bestaat steevast het risico op interferenties. Het CONAMO-onderzoeksproject, dat gefinancierd wordt door Imec en het Agentschap Innoveren & Ondernemen, ging in oktober 2016 van start en loopt nog tot eind september 2018.

strong>3D-printen van steunzolen
Phits, een spin-off van RSscan International, gaat er prat op unieke zolen af te leveren. Grondig scanwerk van de voet levert de exacte dimensies op, waarna een 3D-printer het product vervaardigt. Deze aanpak maakt van elke zool een pièce unique.

Essentieel is de voetscan van de klant. De combinatie van footscan software en hardware is ongeëvenaard in de wereld van dynamische drukmetingen. Het unieke drukmeetsysteem telt vier sensoren per vierkante centimeter. Voor elke voet worden tien anatomische zones in beeld gebracht. Op basis van deze zones wordt de zool gefabriceerd.

De analyse moet verschillende vragen beantwoorden. Welke dikte moeten de zolen hebben? Met welke hardheid? Welke flexibiliteit heb je op de verschillende zone's nodig? Welke helling en richting? De resultaten van dit alles worden zowel in 2D als 3D gevisualiseerd. Na de design-fase zal de zool in een 3D-printer geproduceerd worden.

Phits gebruikt hierbij Selective Laser Sintering dat resulteert in een ultralicht maar bijzonder sterk eindproduct. Met deze techniek kunnen grote batches van unieke, gepersonaliseerde stukken tegelijk geprint worden.

Dat opent de deur voor mass customization. Om verwarring te voorkomen, wordt de naam van de klant op de hiel van de zool geprint.


Door Michaël Vandamme