Japan start zoektocht naar zwaartekrachtsgolven

De ondergrondse KAGRA-detector in Japan sluit zich met een Memorandum of Understanding (MoU) aan bij de twee Amerikaanse LIGO-detectoren en Italiaanse Virgo in Pisa.

Trefwoorden: #detector, #Japan, #KAGRA, #LIGO, #Virgo, #zwaartekrachtsgolf

Lees verder

research

( Foto: Nikhef )

ENGINEERINGNET.BE - Deze MoU voorziet onder meer in gezamenlijke waarnemingen, wetenschappelijke samenwerking en het delen van de meetgegevens. KAGRA staat voor Kamioka Gravitational Wave Detector.

Met een vierde meetpunt in Japan worden de bronnen van binnenkomende zwaartekrachtsgolven uit het heelal naar verwachting driemaal preciezer aan de hemel uitgepeild, tot gebiedjes van 10 vierkante graad (ongeveer 0,1% van de hemel). Dat vergroot de kans dat astronomen met telescopen de bron ook echt kunnen zien.

De KAGRA-detector is de eerste ondergrondse zwaartekrachtsgolfdetector ter wereld. Het apparaat is sinds 2010 gebouwd onder leiding van de Universiteit van Tokio. Projectleider is de Nobelprijswinnaar Natuurkunde 2015 Takaaki Kajita.

Het instrument is, net als de andere detectoren, een interferometer met twee armen die haaks op elkaar staan. Bij LIGO en Virgo zijn de kilometers lange armen in bovengrondse pijpen ondergebracht; hier staan ze in geboorde tunnels.

Met laserlicht tussen spiegels wordt de lengte van de twee armen van drie kilometer vergeleken tot een fractie van de diameter van een proton. Op die manier kunnen vervormingen van de ruimtetijd worden gezien, die ontstaan als zwarte gaten elkaar opslokken of neutronensterren botsen.

KAGRA is vrijwel klaar om te gaan meten en sluit zich vermoedelijk in december aan bij de O3-meetcampagne van een jaar die LIGO en Virgo uitvoeren.

De eerste periode wordt gebruikt om de bijzondere instrumenten beter in te regelen. Behalve de plaatsing in de kalme ondergrond is bijzonder aan KAGRA dat de spiegels tot vrijwel het absolute nulpunt worden gekoeld.

De overeenkomst van LIGO, Virgo en KAGRA loopt in principe tot september 2023. Ook de bestaande detector GEO600 bij Hamburg in Duitsland sluit zich aan bij de samenwerking. In 2025 komt daar de LIGO India ook nog bij.