Solar Orbiter gaat zonnewind onderzoeken

ESA’s nieuwe ruimtemissie Solar Orbiter is afgelopen zondag gelanceerd om voor het eerst de poolregio’s van de zon te onderzoeken. Dat levert belangrijke informatie op over het ruimteweer.

Trefwoorden: #elektromagnetische straling, #elektrostatisch, #ESA, #hitteschild, #instrument, #kapton deken, #materie, #poolregio, #ruimte, #ruimteweer, #sateliet, #Solar Orbiter, #titanium, #zon, #zonnepanelen, #zonnevlam, #zonnewind

Lees verder

research

( Foto: © ESA/ATG medialab )

ENGINEERINGNET.BE - Solar Orbiter heeft 10 wetenschappelijke instrumenten aan boord en doet er ruim twee jaar over om zijn operationele baan rond de zon te bereiken.

Daarna gaat de missie voor het eerst in de geschiedenis de poolregio’s van de zon onderzoeken. Dat levert belangrijke informatie op over het ‘ruimteweer’ en de effecten daarvan op onze planeet aarde.

Solar Orbiter gaat de zonnewind onderzoeken vanaf andere plekken dan tot nu toe zijn onderzocht. Dat levert veel nieuwe informatie op over hoe zonnewind ontstaat en hoe die zich gedraagt.

De zonnewind is een stroom deeltjes afkomstig van de zon. Vaak is het een kosmisch briesje, maar soms veroorzaken magnetische velden op de zon grote energetische uitbarstingen, zonnevlammen, waarbij sterke elektromagnetische straling ontstaat en materie de ruimte in wordt geslingerd, soms ook richting de aarde.

Als de zonnewind sterk genoeg is, kan het metingen van onze satellieten beïnvloeden of die satellieten beschadigen. Een hevige zonnestorm kan zelfs gevolgen hebben voor communicatie, navigatie en elektriciteitsnetwerken op aarde.

Omdat we steeds afhankelijker worden van technologie – denk bijvoorbeeld aan het signaal van navigatiesatellieten – neemt de impact van zonnewind op onze maatschappij toe.

Met de nieuwe informatie van Solar Orbiter worden modellen verbeterd om tijdig te kunnen waarschuwen bij verhoogde zonneactiviteit. Bijvoorbeeld voor de luchtvaart, de hulpdiensten en andere vitale sectoren. Als er een grote zonnestorm aankomt, is het mogelijk om op aarde tijdig maatregelen te nemen om de gevolgen daarvan op onze samenleving te beperken.

De satelliet gaat op bijna 40 miljoen kilometer rond de zon draaien. De temperatuur aan de voorkant van het hitteschild van de Solar Orbiter kan oplopen tot wel 500°C.

Er waren dus verschillende oplossingen nodig om te voorkomen dat de Solar Orbiter oververhit raakt. De scharnieren en de arm van de zonnepanelen zijn daarom voorzien van kleine glazen spiegeltjes en schildjes en titanium. De spiegeltjes reflecteren zonlicht overal heen, behalve in de richting van de satelliet zelf.

Er is ook een kapton deken met een geleidende zwarte laag aangebracht, die de achterkant van de zonnepanelen beschermt. De deken voorkomt dat elektrostatische ontladingen metingen van de satellietinstrumenten ontregelen of de zonnepanelen zelf beschadigen.

Voor ons land is de Vlaamse Anik de Groof als ESA-wetenschapper betrokken bij deze missie.