ENGINEERINGNET.BE - Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie is radon, naast roken, wereldwijd een van de belangrijkste oorzaken van longkanker.

In België veroorzaakt het radioactieve edelgas elk jaar 480 longkankers. Recente studies laten voorzichtige aanwijzingen zien dat radon ook tot andere kankertypes of zelfs andere ziektes kan leiden.

Om burgers tegen het stralingsrisico te beschermen, heeft de EU een nieuwe wetgeving goedgekeurd en investeert ze in broodnodig onderzoek. RadoNorm is daar één onderzoeksproject van.

Het project is allesomvattend: het wil radon- en NORM-blootstellingen in kaart brengen, nieuwe dosimetrische technieken ontwikkelen, de impact op de gezondheid en ecologie evalueren, het begrip voor maatschappelijke aspecten vergroten en uniforme opleidingen integreren in ondernemingen, die met dergelijke materialen werken.

“De grote kracht van het RadoNorm-project is de kruisbestuiving tussen wetenschappelijke disciplines, van natuurwetenschappen tot sociale wetenschappen. Ook wij, SCK CEN, gooien meerdere disciplines in de strijd om die ambitie te helpen verwezenlijken”, aldus dr. Tanja Perko, projectcoördinator bij SCK CEN.

Het maatschappelijke aspect krijgt veel aandacht in het RadoNorm-project. SCK CEN neemt voor dat gedeelte de leiding en stuurt 15 universiteiten aan, waaronder UHasselt en UAntwerpen. In samenwerking met die universiteiten wil SCK CEN bijvoorbeeld bekijken hoe burgers met het stralingsrisico omgaan.

Natuurlijke radionucliden zijn sinds het ontstaan van de aarde aanwezig in de aardkorst. Het gaat bijvoorbeeld over uranium-238, thorium-232 en hun respectievelijke vervalproducten. Een van die vervalproducten is het radioactieve edelgas radon.

Het ontsnapt uit de bodem en komt in het milieu terecht. “De bodem ‘ademt’ radioactief radon uit, dat op zijn beurt vervalt. Bomen kunnen die vervalproducten opnemen en weer teruggeven aan het bosoppervlak, waar dieren leven”, aldus prof. dr. Jordi Vives i Batlle, radio-ecoloog bij SCK CEN.

“Hoe verloopt dit proces? Hoeveel radioactiviteit wordt er op die manier aan de fauna overgedragen? Dat willen we allemaal weten.” SCK CEN zal hiervoor twee geavanceerde modellen combineren: een model om bosoverdracht te simuleren en een model om radon-aersolen in de lucht na te bootsen.

Echter, het is geen éénrichtingsverkeer. Niet enkel van flora naar fauna, ook van fauna naar flora. SCK CEN neemt specifiek de rol van de gewone regenworm (Lumbricus terrestris) onder de loep.

“De vraag is of deze dieren ook de verspreiding van NORM-materialen en metalen, en hun opname in de vegetatie beïnvloeden," stelt dr. Nathalie Vanhoudt, radio-ecologe bij SCK CEN. "En zo ja, hoe gaat dat onderliggende proces in zijn werk? Om daar een antwoord op te formuleren, zullen wij de natuurlijke interactie tussen bodem en organismen op microschaal nabootsen.”

“Sommige bodems kunnen een mix van contaminaties hebben: natuurlijke radionucliden enerzijds en chemicaliën anderzijds. We zullen een nieuw model ontwikkelen om het cumulatieve risico voor dierpopulaties te evalueren. Het model bestudeert onder meer het effect van radioactiviteit en chemische toxiciteit in het voortplantingssysteem en DNA-herstelsysteem van kleine zoogdieren”, aldus Vives i Batlle.

Verder zal SCK CEN twee NORM-sites op Belgische bodem inventariseren, die later in een overzicht van bestaande NORM-sites op Europees niveau worden opgenomen. “Dat geeft de kans om wetenschappelijk en beleidsmatige uitdagingen gerelateerd aan de meest relevante NORM-blootstellingsscenario’s te identificeren”, aldus Vanhoudt. << (Lydia Heida) (foto: france68 - 123RF)

Mis ook dit niet... Port of Antwerp beperkt jaarverlies door record containeroverslag De totale goederenoverslag van Port of Antwerp in 2020 bedroeg 231 miljoen ton cargo, een daling van 3,1%. Dankzij de containeroverslag beperkte de haven de terugvallende totale overslag. RoboRana bundelt krachten met AI-speler Humain Door de samenwerking kunnen zij organisaties beter ondersteunen bij succesvolle digitale innovatie door de juiste strategie te verbinden met de meest impactvolle technologie. Antwerpse Covestro-vestiging verkrijgt ISCC Plus-certificering Covestro heeft het ISCC (‘International Sustainability & Carbon Certification’) Plus-massabalanscertificaat verkregen voor haar productievestigingen in Antwerpen en Krefeld-Uerdingen. Nieuwste Airbus A400M geleverd Enkele maanden na Luxemburg nam ook de Belgische luchtmacht eind december het eerste van zeven Airbus A400M militaire transportvliegtuigen in ontvangst. Dit is de opvolger van de oude C130's. Nieuwe methode voor efficiëntere omzetting biomassa Door twee chemische reacties aan elkaar te koppelen, wordt biomassa nu directer en efficiënter omgezet naar bio-aromaten. TNO spin-off Relement gaat de methode in de markt zetten. Nieuwe certificeringen maken Rockwell Automation ’cyberveiliger’ Omdat industri?le bedrijven hun productie- en IT-systemen steeds meer verbinden, lopen ze ook steeds meer risico door cyberdreigingen die gericht zijn op industriële besturingssystemen. myPNOZ is nieuwste modulaire veiligheidsrelais van Pilz Het automatiseringsbedrijf Pilz heeft voor deze veiligheidsrelais een digitaal, compleet concept opgezet - van de bestelling tot de inbedrijfstelling. Dit past volledig bij Industrie 4.0. Campine start nieuwe antimoonrecyclage Autobatterijenrecycleur Campine (Beersel) investeerde 4,9 miljoen euro in een unieke installatie om antimoon uit het lood van autobatterijen te recycleren. Focus Open Innovation Challenge op innovatieve offshore windtoepassingen De Elia groep organiseert voor de vijfde keer haar Open Innovation Challenge (OIC). Dit jaar ligt de focus op innovatieve oplossingen voor offshore windtoepassingen. Spin van elektronen in quantumdots bruikbaar als bit voor quantumcomputer? TU Eindhoven onderzocht of de spin van elektronen in quantumdots is te manipuleren door de quantumdot in een nanodraad te onderwerpen aan trekkrachten, voor gebruik in quantumcomputers. Hugo Thienpont wint SPIE Gold Medal Award VUB-professor Hugo Thienpont, vicerector Innovatie- en Valorisatiebeleid en onderzoeksdirecteur van de VUB-onderzoeksgroep B-PHOT Brussels Photonics heeft de SPIE Gold Medal 2021 gewonnen.

B&R vereenvoudigt het beheer van gebruikersgroepen B&R heeft het centrale gebruikersbeheer op fabrieksniveau vereenvoudigd. Met de mapp UserX softwaremodule is het nu mogelijk diensten op basis van LDAP (Lightweight Directory Access Protocol) te gebruiken om gecentraliseerd beheer van gebruikers en -groepen te implementeren. Bijvoorbeeld met behulp van Active Directory van Microsoft. >> Wago Pro 2 serie uitgebreid met DIN-rail netvoedingen De ultramoderne DIN-rail netvoedingen uit de serie Pro 2 van WAGO met 480 of 960 watt kunnen worden uitgebreid met een communicatiemodule voor het uitwisselen van gegevens met een SPS (PLC) of een IoT-gateway. Deze kunnen gemakkelijk geïntegreerd worden in de bestaande infrastructuur. >> Topjobs op Engineeringnet Onze Belgische jobboard 'Engineeringnet TopJobs' onderscheidt zich door specialisatie. We bieden u als recruiter een platform met uitsluitend technische bezoekers aan (knelpuntberoepen!). Dat is een doelgroep die via andere kanalen zéér moeilijk bereikbaar is.