Wat triggert de ingenieur?

De ingenieur vandaag is de koning te rijk op de arbeidsmarkt. De helft van de laatstejaarsstudenten heeft dan ook al een job nog voor ze afstudeert in juni. 90% tegen het einde van jaar.

Trefwoorden: #Elekti, #Idea Consult, #ingenieur, #vacature

Lees verder

HR

( Foto: Idea Consult )

Download het artikel in

ENGINEERINGNET.BE - Een luxepositie dus, maar een mét valkuilen. Ook al blijkt uit enquêtes dat ze niet altijd door het loon tot een job worden aangetrokken, de praktijk spreekt dit tegen.

Ie-net ingenieursvereniging vzw ondervroeg voor haar Salarisenquête 2019 1.072 burgerlijk, bio- en industrieel ingenieurs, van starters tot ingenieurs met ruim twintig jaar ervaring in de privésector. Hieruit blijkt dat 73% tevreden is over de job, 7 op 10 is ook tevreden over het loonpakket. 75% is dan ook van plan om te blijven werken voor de huidige werkgever, al hoopt 31% wel om te kunnen doorgroeien naar een hogere functie. Dat is zo bij 1 op 6.

De belangrijkste redenen daarvoor zijn het salaris en voordelenpakket (59%) en de carrièremogelijkheden (54%). Ook de bedrijfssfeer (45%) en de vestigingsplaats van het bedrijf (32%) doen heel wat ingenieurs besluiten om van werkgever te veranderen. Zo vindt 43,5% dat het woon-werkverkeer te veel tijd in beslag neemt, en hiervan overweegt 44,5% om van werkgever te veranderen omwille van de te lange verplaatsing. Werken van thuis uit of vanuit een satellietkantoor blijkt in opmars. 70,4% van de bevraagde ingenieurs rapporteert dat de werkgever hem of haar die mogelijkheid biedt. Dit is een aanzienlijke stijging t.o.v. 2017 (53,6%). En vandaag, met corona?

Andere drijfveren
Werkzekerheid en de kans om ervaring op te bouwen blijken volgens een onderzoek van Idea Consult in 2018 bijzonder belangrijke drijfveren voor de eerste jobkeuze. “De meeste respondenten betraden de arbeidsmarkt wel in de economisch onzekere periode 2006-2016, wat deze resultaten mee verklaart”, weet expert arbeidsmarkt- en competentiebeleid An De Coen.

“Het is belangrijk om werkenden te ondersteunen en feiten van fictie te helpen onderscheiden”, beveelt An De Coen bij Idea Consult aan.

Idea Consult adviseert als onafhankelijk onderzoeksbureau organisaties en publieke instanties rond maatschappelijke uitdagingen op vlak van nieuwe economie, werk en leren. Op vraag van de Vlaamse overheid werd via een grootschalige panelbevraging* bij Vlaamse werkenden, die gemiddeld 10 jaar actief zijn op de arbeidsmarkt, nagegaan hoeveel STEM-afgestudeerden actief zijn in een job die aansluit bij hun studies of ervan afwijkt. “Voor welke carrière men kiest, wordt al bepaald in de eerste job. Personen bouwen dan ervaring en een netwerk op, die hun positie op de arbeidsmarkt bepalen. Zo wordt ervaring doorheen de loopbaan meer bepalend voor een volgende loopbaanstap dan het behaalde diploma.”

STEM-afgestudeerden blijken wel vaker dan anderen te kiezen voor een eerste job die aansluit bij hun interesses (46%). Wiens eerste job geen STEM-job was, heeft het in eerste instantie over een pragmatische keuze uit voorkeur voor werkzekerheid (45%), de kans om ervaring op te bouwen (45%) en het vinden van een job in de buurt (41%). In tweede instantie geven ze aan te hebben gekozen voor een job in lijn met hun persoonlijke interesses (29%) en voor een job waarin ze kunnen bijleren (28%).

Het opbouwen van werkervaring (37%) en bekomen van werkzekerheid (36%) blijken ook de meest aangehaalde redenen voor personen met een ander (niet-STEM) diploma om een STEM-job te aanvaarden als eerste job. “De keuze voor een STEM-job wordt ook in grote mate toegeschreven aan aantrekkelijke arbeidsvoorwaarden en werkomstandigheden zoals loon, voldoende afwisseling en de mogelijkheid om bij te leren.”

Pleidooi voor realisme
Een job met doorgroeimogelijkheden (21%) en een hoog loon (18%) zijn redenen die minder vaak aangegeven worden in de enquête van Idea Consult. Bij ie-net zien we dezelfde trend: 25,2% van de starters geeft dit aan als reden. In de praktijk blijkt dit nochtans meer gewicht in de schaal te werpen bij de jobkeuze. “Starters zijn opgejaagd wild, ze hebben zo veel keuze, dat ze kiezen voor de beste voorwaarden, het hoogste loon. Ze kennen de markt niet goed en bedrijven zetten ook sterk in op employerbranding om de ingenieurs naar zich toe te trekken”, spreekt Stefaan Gernaey uit ervaring.

Deze ingenieur elektromechanica, met ervaring als service engineer, productieleider en logistiek, startte samen met zijn echtgenote Angélique Vercauteren Elekti op in 2015. “In de eerste plaats kiezen voor het hoogste loon, wreekt zich vaak al na een jaar. De starter beseft al snel dat die in het verkeerde bedrijf of de verkeerde job is beland. Maar ook meer ervaren ingenieurs kloppen bij ons aan omdat ze geen voldoening meer vinden in de job of de gewenste promotie niet kunnen maken. Ondanks die ontevredenheid zijn er toch die blijven zitten in die gouden kooi omdat ze vrezen nergens beter te vinden”, vult Vercauteren aan.

Gernaey pleit er voor dat vooral starters meer realisme aan de dag leggen bij de jobkeuze. “Dat vergt natuurlijk wel zelfinzicht en daar schort het al te vaak, niet alleen bij starters. Zowel de persoonlijkheid als de kennis en vaardigheden moeten in evenwicht zijn. Aan je persoonlijkheid valt weinig te veranderen, maar je moet er wel rekening mee houden. Kennis en vaardigheden kun je wel bijleren. Dan resten er nog de motivatie en attitude. Daar zien we zowel bij starters als ervaren managers nog wel ruimte voor verbetering. Nochtans heb je met de nodige zelfkennis grotere kans om in een job of bedrijf terecht te komen dat aansluit bij je interesses en dan volgt de promotie en de verloning vanzelf. Een ingenieur kiest bewust voor dit vak, maar de passie moet er zijn. De job moet blijven boeien.” Daar ziet Gernaey ook een taak voor de bedrijven weggelegd. “Zij zien ingenieurs te vaak als rationele wetenschappers maar het zijn ook mensen met wensen.”

“Starters zijn opgejaagd wild, ze hebben zo veel keuze, dat ze kiezen voor de beste voorwaarden, het hoogste loon. (…) In de eerste plaats kiezen voor het hoogste loon, wreekt zich vaak al na een jaar,” stellen Stefaan Gernaey en Angélique Vercauteren bij rekruterings- en HR-adviesbureau Elekti. (Foto: Elekti)

Elekti begeleidt bedrijven ook om een goede retentiestrategie op te bouwen. “Dat houdt in om vooral te luisteren naar de werknemer. Een realistisch actieplan op te maken, kijken naar de inhoud van de taken en verantwoordelijkheden geven. Tot slot blijft ook het werkplezier een belangrijk aandachtspunt. Een goede bedrijfscultuur zorgt er ook voor dat je ingenieurs in huis kunt houden”, meent Vercauteren.

Volgens het onderzoek van Idea Consult starten personen, die zich meer inzetbaar vinden, minder vaak in een eerste job die afwijkt van hun studies. “Studenten moeten een duidelijk beeld hebben van de arbeidsmarkt en hun positie daarop. Dit vergt specifieke loopbaanvaardigheden, die ze zich idealiter al tijdens de schoolloopbaan eigen maken. Met de nieuwe eindtermen, gebaseerd op competenties als ‘zelfbewustzijn en zelfexpressie, zelfsturing en wendbaarheid’, kan hier al binnen het secundair onderwijs werk van worden gemaakt. De VDAB zou scholen hierin kunnen ondersteunen.

Vanuit hun schoolverlatersrapport hebben ze al bijzonder interessant cijfermateriaal om laatstejaarsstudenten realistische verwachtingen te geven over de vraag naar kandidaten met hun profiel. Ook binnen het hoger onderwijs kunnen studenten vanuit career centers worden voorbereid op de arbeidsmarkt. Het is ook belangrijk om werkenden te ondersteunen bij de ontwikkeling van hun loopbaancompetenties en zich te laten situeren op de arbeidsmarkt en feiten van fictie te helpen onderscheiden”, beveelt An De Coen aan.


Door Elke Lamens

(*) De enquête van Idea Consult werd gelanceerd op 5 juni 2018 en stond drie maanden online tot een voldoende grote steekproef gerealiseerd werd binnen drie beoogde panels. Dit zijn 410 STEM-afgestudeerden, een controlegroep van 444 afgestudeerden met een ander (niet-STEM) diploma en 146 STEM-werkers.