Nieuwste adaptieve spiegeltechnologie voor Europa’s grootste zonnetelescoop

TNO gaat om het ontwerp maken van een essentieel onderdeel van de European Solar Telescope, gelegen op de Canarische Eilanden. De telescoop maakt gedetailleerd onderzoek van de zon mogelijk.

Trefwoorden: #adaptief, #adaptieve secundaire spiegel, #ASM, #Canarische Eilanden, #Europa, #European Solar Telescope, #spiegeltechnologie, #TNO, #zon, #zonnetelescoop

Lees verder

Techniek

( Foto: © https://est-east.eu/ )

ENGINEERINGNET.BE - De zon heeft met zijn krachtige magnetische velden en complexe atmosferische dynamiek ook een enorme invloed op moderne technologie, zoals satellieten, vliegtuigen, gps en meer.

Als we de voortdurend veranderende dynamiek van de zon goed kunnen begrijpen en zelfs kunnen voorspellen, kan dat helpen er voor te zorgen dat het essentiële technologie niet verstoort of verwoest.

Om de helderste beelden te krijgen van de zon en de zonneactiviteit zijn krachtige telescopen en nauwkeurige technologie nodig. De European Solar Telescope gebruikt onder meer een adaptieve secundaire spiegel (ASM) die snel van vorm kan veranderen en zo de optische vervorming van de zonnebeelden corrigeert die wordt veroorzaakt door de atmosfeer van de Aarde.

Adaptieve spiegels worden op aandrijvingen geplaatst waardoor ze van vorm kunnen veranderen om optimale helderheid te bereiken. Maar de huidige technologie voor deze aandrijvingen is fragiel, energie-inefficiënt en moeilijk bestuurbaar.

TNO heeft een nieuw ontwerp dat de aandrijvingen nauwkeurig, robuust, voorspelbaar en veel minder energieverslindend maakt dan de beste aandrijvingen tot nu toe. Dit systeem is tien keer efficiënter dan traditionele systemen en toch enorm precies en effectief.

De ASM van TNO is op de nanometer nauwkeurig af te stellen en levert de scherpst mogelijke beelden van de zon, tegen lagere kosten vergeleken met huidige technologie.

In de voorlopige ontwerpfase zal TNO bewijzen dat het concept voor de ASM haalbaar is. TNO gaat samenwerken met VDL ETG voor de bouw van de aandrijvingen.

Al eerder ontwierpen TNO en VDL ETG een ASM met een doorsnede van 63 centimeter als upgrade voor de UH88-telescoop in Hawaï. Die ASM, die op dit moment wordt gebouwd, wordt actief gevormd door 210 aandrijvingen.

Voor de European Solar Telescope wil TNO een spiegel ontwerpen met een doorsnede van 86 centimeter en 2.000 aandrijvingen, om de meest nauwkeurige beweging en bediening mogelijk te maken.

Het team heeft ook vervormbare spiegels gebouwd voor de European Space Agency en het University of California’s Center for Adaptive Optics.

Kees Buijsrogge, directeur Space & Scientific Instrumentation bij TNO: ‘Als dit project slaagt, is onze adaptieve secundaire spiegeltechnologie een grote verbetering van de huidige statische secundaire spiegels in belangrijke telescopen ter wereld, zoals Keck, Gemini en TMT.’