• 06/01/2012

Opvolger Wet van Moore gedefinieerd

Koomey’s Wet stelt efficiëntie centraal, níet vermogen

Trefwoorden: #eniac, #intel, #koomey, #moore

Lees verder

Techniek

( Foto: Jonathan Koomey )

ENGINEERINGNET -- Voor het eerst hebben onderzoekers kunnen aantonen dat de energie-efficiëntie in computers om de ruwweg 18 maanden verdubbelt.

Het inzicht komt neer op een Wet die de befaamde ‘Wet van Moore’ opvolgt. Deze stelt dat het aantal transistors in een geïntegreerde schakeling door de technologische vooruitgang elke 2 jaar verdubbelt. Maar enkele jaren geleden, eind 2006, kondigde de toen gepensioneerde Gordon Moore reeds aan dat zijn wet niet eeuwig geldend zou zijn. "Er worden inmiddels limieten bereikt die niet overschreden kunnen worden," zei hij.

De nieuwe gedachte dat het eerder de energie-efficiëntie in computers is die om de ruwweg 18 maanden verdubbelt, komt in de eerste plaats van Prof. Jonathan Koomey, Stanford University. Het onderzoek werd evenwel verricht in samenwerking met Intel (waarvan eerder genoemde Moore een oprichter was), Microsoft, en Carnegie Mellon University.

Berekeningen werden gemaakt, vertrekkende van de ENIAC, de eerste computer die niet supergespecialiseerd was. Deze ENIAC was gebouwd voor het Amerikaanse leger en voltooid in 1946. De naam is een afkorting en staat voor Electronic Numerical Integrator And Computer. Ze kostte bijna 500.000 dollar, bestond uit 19.000 radiobuizen (geen transistors), mat 2.4 m × 0.9 m × 30 m, woog 30 ton, en had een vermogen van 150 kW.

Koomey stelt vast dat reeds vóór transistors zo belangrijk werden, de energie-efficiëntie om de 18 maanden verdubbelde. Een wetmatigheid hangt dus eerder samen met het feit dat informatietechnologie werkt op basis van elektronen, niet dat wordt gewerkt met transistoren.

Lorie Wigle, General Manager van het Ecotechnologieprogramma bij Intel, merkt op dat, sedert de Intel Core microarchitectuur in 2006 is geïntroduceerd, het bedrijf een “zee van veranderingen had vastgesteld inzake het verplaatsen van de focus, naar energieverbruik.”

Volgens Erik Brynjolfsson, Professor van de Sloan School of Management, MIT, overvleugelt de Wet van Koomey's, inzake energieverbruik, steeds meer die van Moore in tal van toepassingen. Denk hierbij ook aan evoluties zoals mobiele ICT.

Koomey zelf vindt de trend vooral interessant omdat het buitengwone mogelijkheden inzake ICT mogelijk maakt.

“De theoretische limieten ervan zijn namelijk nog heel veraf,” zegt hij. “Merk in dat verband op dat de fysicus Richard Feynman in 1985 de nood aan elektriciteit in computers heeft geanalyseerd, en dat hij daarbij vaststelde dat deze, theoretisch gezien, honderd miljard maal beter kon voor de limiet wordt bereikt. Sedert dat moment, 1985, is de energie-efficiëntie 40.000 keer verbeterd. We hebben dus nog heel wat te doen eer we komen bij de fysisch mogelijke limiet!”


(KV)