Onderzoekers pleiten daarom voor een globale systematische aanpak en leggen de nadruk op duurzaamheid in de eerste fase van het geneesmiddelenonderzoek: bij de zoektocht naar nieuwe geneesmiddelen.
De belangrijkste opportuniteiten zijn volgens hen te vatten in 10 duurzaamheidsprincipes:
- Het is belangrijk om in de eerste baten-risicoanalyse van nieuwe medicijnen de impact ervan op het milieu te testen.
- Het is nodig om kritisch medische noden te prioriteren. Het gaat dan om ziektes waar nog geen antwoord op is, zoals levensbedreigende, ongeneeslijke, therapieresistente en verwaarloosde ziekten.
- Groene chemie kan helpen om de grote hoeveelheden organisch afval en broeikasgassen die vrijkomen bij geneesmiddelenonderzoek te verminderen, alsmede het verbruik van schaarse grondstoffen.
- Automatisering, AI, deep learning en big data kunnen de snelheid en effectiviteit bij het ontdekken van nieuwe medicijnen opdrijven, en het aantal proefdieren en de belasting op mens en milieu verminderen.
Grote databanken over gezondheidszorg zijn essentieel voor gepersonaliseerd geneesmiddelengebruik en moeten de kosten-baten balans voor de patiënt verbeteren. - Veel bestaande medicijnen zijn gericht op het verlichten van ziektesymptomen, en niet op de onderliggende oorzaak. Recente ontwikkelingen in de biotechnologie blijken erg beloftevol om de oorzaak van bepaalde ziekten aan te pakken, wat moet leiden tot betere medische resultaten.
De onderzoekers noemen hier niet een aanpak die ook zeer goed werkt, namelijk preventie van ziektes door leefstijlgeneeskunde toe te passen. - Het gebruik van risico- en beslissingsmodellen in het geneesmiddelenonderzoek maken het mogelijk om optimaal duurzame beslissingen te nemen omtrent de hele levenscyclus van een medicijn.
- Het gebruik van biomerkers en bio-informatica ondersteunt precision medicine, dat ineffectief geneesmiddelengebruik moet verminderen door accurate en snelle diagnoses, optimale therapie en betere inschatting van ziekterisico’s.
- Wereldwijde gelijke toegang tot geneesmiddelen. Dit omvat transparante discussies over kosten-baten en doeltreffendheid.
- Inzet van ‘lean’ principes om het juiste geneesmiddel te ontdekken op snelle, efficiënte wijze. De juiste vragen moeten in een logische volgorde worden beantwoord, zodat het selectieproces voor geneesmiddelen efficiënt en duurzaam verloopt.
- Verantwoord onderzoek en innovatie in onderzoeksinstellingen en universiteiten, waarvan de resultaten industrieel ontwikkeld en gecommercialiseerd worden.
Dit pleidooi is opgezet dor UGent, Rijksuniversiteit Groningen, Université de Lille, Gdański Uniwersytet Medyczny en Uppsala Universitet. De deelnemende universiteiten bereiden zich voor om deze principes op te nemen in een nieuw Erasmus Mundus Joint Master-programma.
