ENGINEERINGNET.BE - Niet iedereen die met COVID-19 besmet raakte, kende hetzelfde ziekteverloop: sommigen werden zwaar getroffen, anderen waren slechts licht ziek of zelfs helemaal niet. Ook bij vaccinatie of immuuntherapie kan elk mens anders reageren. Een van de verantwoordelijken hiervoor is ons adaptief immuunsysteem.
Laukens: “T-lymfocyten zijn een essentieel onderdeel van het adaptieve immuunsysteem. Hun receptoren moeten de eiwitten, de zogeheten epitopen, van een virus correct herkennen en vervolgens vernietigen." Hij focust specifiek op hun interactie met het virus op het moment dat de cellen de indringer ontmoeten.
"Ons team heeft gebruik gemaakt van machine learning om de onderliggende regels van deze interacties te ontcijferen, en de code ervan te kraken. Met als doel te begrijpen waarom bepaalde interacties zich voordoen en om interacties te kunnen voorspellen voor receptoren van T-cellen die we nog niet eerder gezien hebben.”
Dankzij de analyse van bloedstalen met een speciale DNA-sequencingtechniek, die voor elk bloedstaal het DNA van vele duizenden T-celreceptoren uitleest, slaagden de onderzoekers erin deze interacties te catalogeren in een digitale immuunkaart.
Op termijn zou een bloedafname kunnen voorspellen hoe ons immuunsysteem reageert op een virus, een behandeling of een vaccin. Laukens: “In dit stadium is deze technologie vooral nuttig voor onderzoeksdoeleinden, om infectieziekten te begrijpen en om nieuwe vaccins te ontwikkelen."
Het Fonds Wetenschappelijk Onderzoek en het Fonds de la Recherche Scientifique bekroont elk jaar onderzoekers, met steun van de AstraZeneca Foundation. Om de twee jaar mogen ook de Koninklijke Academies voor Geneeskunde van België een prijs uitreiken.
Ook de professoren Patrice Cani (UCLouvain), Liesbet Geris (Uliège), Esteban Gurzov (ULB) en Thomas Voets (VIB-KU Leuven) vielen in de prijzen. De AstraZeneca Foundation heeft sinds 1993, via de aan onderzoekers toegekende prijzen, 5,5 miljoen euro geschonken aan onderzoek in België.
