Mineralen inzetten tegen klimaatverandering

De Nederlandse Universiteit Wageningen onderzocht of mineralen helpen bij het vastleggen van broeikasgas CO2, door het uitstrooien van vermalen silicaatmineralen op landbouwgrond.

Trefwoorden: #CO2, #klimaat, #mineralen, #research, #Wageningen

Lees verder

research

( Foto: Wageningen UR - Marcel van den Bergh )

ENGINEERINGNET.BE - Silicaatgesteentes reageren met CO2 waardoor dit gas wordt gebonden tot bicarbonaat, dat in de bodem neerslaat als kalk. Van nature gaat dat met een slakkengang, maar vermaal de mineralen tot gruis, bedacht de Utrechts geoloog Olaf Schuiling vijftien jaar geleden, dan verloopt dit proces in jaren tot decennia.

Met olivijn, het meest reactieve silicaat en een van de meest voorkomende mineralen op aarde, zou je grootschalig CO2 uit de lucht kunnen halen, aldus Schuiling. Dat zou klimaatverandering kunnen beteugelen.

Promovenda Emily te Pas: ‘De marges in de berekeningen lopen enorm uiteen. Zeker is dat je dergelijke mineralen grootschalig moet toepassen: in zee of op grote landoppervlaktes. Ik richt me in mijn onderzoek op de akkerbouw.’

De onderzoekster kijkt naar mogelijke voordelen voor de boer, zoals verbetering van de bodemvruchtbaarheid. Bij de omzetting van CO2 in bicarbonaat en kalk daalt bijvoorbeeld de zuurgraad in de bodem.

Maar bij de verwering van olivijn komt bijvoorbeeld het potentieel gevaarlijke nikkel vrij. Een onderzoeksvraag is: spoelt dat weg naar het grondwater, wordt het door het gewas opgenomen of blijft het gebonden aan bodemdeeltjes?

Er is recent een proef gestart in zogeheten lysimeters: betonnen putten in de grond met meetapparatuur waarmee de waterhuishouding van de bodem is te volgen. Deze putten bevatten nu kunststof bakken gevuld met grond met verschillende soorten mineralen en waarop mais wordt verbouwd.

Op verschillende dieptes wordt het bodemvocht afgetapt. Water dat door de grond heen zakt, wordt opgevangen in lager gelegen vaten. Te Pas wil zo over meerdere jaren bepalen hoeveel CO2 wordt vastgelegd, welke chemische stoffen ontstaan en of die uitspoelen, en hoe het gewas reageert.

‘Dit is nog pionieren. Het is zaak om data te verzamelen: werkt het en is het veilig? Ik richt me vooral op de bodemchemie, maar er zijn tal van andere vraagstukken. Zo moeten de mineralen worden gemijnd, vervoerd en vermalen, wat leidt tot CO2-uitstoot. Tegelijkertijd biedt versnelde verwering ook kansen om afvalstromen van mijnen te gebruiken, wat bijdraagt aan circulariteit.’

Uit het laatste IPCC-rapport wordt duidelijk, aldus Te Pas, dat we de Parijs-doelstellingen niet halen zonder dergelijke technieken, zelfs niet als we de uitstoot van broeikasgassen flink reduceren. ‘Naast emissiereductie hebben we óók nieuwe technieken nodig om klimaatverandering tegen te gaan. Dat is voor mij een van de belangrijkste redenen om hieraan te werken.’