ENGINEERINGNET.BE - De Nederlandse snelwegen zijn vrijwel uitsluitend gemaakt van Zeer Open Asfalt Beton (ZOAB), om geluidsoverlast te voorkomen en regenwater goed af te voeren.
De open structuur van ZOAB lijkt ook bandenslijtage vast te houden. Wanneer je dit opzuigt, kun je mogelijk voorkomen dat veel van deze slijtagedeeltjes in het milieu terecht komen.
Luke Parker, wetenschapper integrator bij TNO: “Het is daarbij cruciaal dat ZOAB tijdig wordt gereinigd, omdat het zijn opvangcapaciteit verliest zodra het verstopt raakt.”
In een eerste onderzoeksfase hebben TNO-onderzoekers met een meting langs de A2 aangetoond dat in de berm naast een ZOAB-weg veel minder microplastics worden gevonden dan bij wegen zonder ZOAB, zoals de N201.
In een nieuw project met Heijmans gaat TNO onderzoeken of ZOAB echt de microplastic-uitstoot naar het milieu vermindert.
Tim Bulters, business developer Circulaire Plastics bij TNO: “Als we in dit onderzoek aantonen dat ZOAB helpt om microplastics vast te houden, is ons advies om ZOAB ook op de Nederlandse provinciale wegen toe te passen en verder in Europa uit te rollen.”
Dit onderzoek is een vervolg op TNO’s lopend onderzoek naar de bronnen van microplastics en de maatregelen er tegen. In 2022 en 2023 is met de projectgroep LEON-T een grote meetcampagne opgezet om met vangbekers microplastic deeltjes van autobanden te meten langs wegen in Nederland.
Hieruit blijkt dat de autobanddeeltjes vooral neerslaan op en in de eerste meters naast de weg en dat je op 100 meter van de weg bijna geen deeltjes meer terugvindt. De focus voor het opruimen van de deeltjes moet dus liggen op de weg en de eerste meters naast de weg.
De deeltjes die langs de weg liggen, breken na verloop van tijd af onder invloed van licht, warmte en microben. Dit afbraakproces leidt tot de vorming van kleinere plastic deeltjes, microplastics, die een gezondheidsrisico vormen.
In het laboratorium van TNO is aangetoond dat autobanddeeltjes sneller dan andere plastics in kleine deeltjes uit elkaar vallen.
Deze microplastics kunnen makkelijker worden ingeademd, en daarna door de longen en in het bloed worden opgenomen. Ook kunnen deze microplastics makkelijker door het bodemleven worden opgenomen, met mogelijke gevolgen voor het grondwater. Bij de afbraak komen ook chemicaliën vrij.
Verder bevatten de deeltjes die langs de weg worden gevonden fijnstof uit motoren en fragmenten van het wegdek. Dit resulteert in een mengsel van verschillende vervuilingen. Deze mix van vervuilingen vormt een complex probleem voor de omgeving.
