ENGINEERINGNET.BE - Prof. Bob Colebunders hoopt op samenwerking met andere organisaties om een efficiënte preventie- en behandelingscampagne op te starten in de getroffen Afrikaanse landen.
Tot voor kort werd de knikkebolziekte nog beschouwd als een mysterieuze onbehandelbare ziekte die vaak fataal afloopt. Eerdere studies van het team van prof. Colebunders toonden aan dat de knikkebolziekte (een vorm van epilepsie) het gevolg is van een infectie met de worm die rivierblindheid (onchocercose) veroorzaakt.
Deze worm wordt overgedragen door een speciaal type van zwarte vliegen (blackflies), die in Europa niet voorkomen. Hoe de worm precies de epilepsie-aanvallen veroorzaakt, moet nog achterhaald worden. Mogelijk worden de hersencellen beschadigd door de antistoffen die de mens tegen deze worm produceert.
In samenwerking met Congolese onderzoekers kon Colebunders ook reeds aantonen dat epilepsie meer dan viermaal vaker voorkomt in streken waar rivierblindheid een probleem is. Waarschijnlijk is er in die streken altijd zoveel epilepsie geweest, maar het werd nooit onderzocht.
Maar er is goed nieuws in de strijd tegen het ‘nodding syndrome’. Colebunders: “Deze vorm van epilepsie kan relatief eenvoudig voorkomen worden door de bevolking in gebieden waar rivierblindheid voorkomt jaarlijks een dosis ivermectine te laten innemen.”
Het probleem is echter dat niet iedereen de medicatie inneemt en dat in sommige dorpen de medicatie ook niet wordt uitgedeeld, bijvoorbeeld in gebieden waar er onveiligheid of oorlog is zoals in Zuid-Soedan.
Colebunders: “De gebieden waar rivierblindheid bestaat, zijn meestal erg afgelegen en op de meeste plaatsen wordt de epilepsie er niet behandeld omdat de geneesmiddelen niet beschikbaar zijn en omdat de gezondheidswerkers er niet zijn opgeleid om deze medicatie toe te dienen.”
Door gebrek aan anti-epileptische medicatie ontwikkelen kinderen door herhaalde epilepsieaanvallen ernstige hersenschade waardoor ze mentale en psychiatrische stoornissen ontwikkelen.
Vaak zijn er in die streken meerdere kinderen met deze aandoening per familie. In het dorp Mvolo in Zuid-Soedan heeft 1 op 6 kinderen dergelijke epilepsie en heeft 50% van de families tenminste één kind met epilepsie. De ziekte heeft enorme psychosociale en economische gevolgen voor de families en de dorpen waar ze voorkomt.
Colebunders: “Knikkebolziekte is tot hiertoe niet te genezen, maar als de diagnose tijdig wordt gesteld kunnen - door behandeling van de wormziekte en door anti-epileptische medicatie - aanvallen vermeden worden. De ziekteprogressie en voortijdig overlijden worden zo ook een halt toegeroepen.”
