ENGINEERINGNET.BE - Hoe kunnen we een robot defi-niëren? Eigenlijk is een robot niks meer of minder dan een machine die bepaalde gegevens verzamelt en bijhoudt en die beschikt over allerlei sensoren.
We kunnen hierbij ook denken aan drones. Daarvoor bestaat sinds enige tijd een specifieke wetgeving, namelijk het ‘Koninklijk besluit met betrekking tot het gebruik van op afstand bestuurde luchtvaartuigen in het Belgisch luchtruim’ van 10 april 2016.
Welke wetgeving speelt in geval van schade?
De vraag wie er zal betalen wanneer de robot schade toebrengt, is niet gemakkelijk te beantwoorden aangezien er in ons land nog geen specifieke wetgeving omtrent bestaat. Men zou er goed aan doen om daar werk van te maken. Er zal tijdens een schadegeval moeten nagegaan worden wie er kan aangesproken worden: diegene die de robot gemaakt heeft? Diegene die hem bestuurt?
Misschien was het schadegeval het gevolg van een slecht onderhoud van de robot … Vermits er nog geen specifieke aansprakelijkheidsregels bestaan, zullen we ons moeten tevreden te stellen met de huidig geldende aansprakelijkheidsregels. Vermits een robot een machine is en geen mens, kan hij natuurlijk niet zelf aansprakelijk gesteld worden. Alleen een natuurlijk persoon of een rechtspersoon kunnen dat zijn.
Een ‘gebrek’ aan de robot?
Gaat het om een gewone robot dan zou er een beroep kunnen gedaan worden op het principe van artikel 1384 Burgerlijk Wetboek. Dit artikel stelt dat men aansprakelijk is voor schade die veroorzaakt wordt door ‘zaken die men onder zijn bewaring heeft’. Bij toepassing van dit principe moet er wel aangetoond worden dat er een ‘gebrek’ is opdat de ‘bewaarder’ ervan aansprakelijk kan gesteld worden. Deze bewaarder is meestal de persoon die voor eigen rekening van de zaak gebruik maakt.
Hij heeft er de macht, bewaking en leiding over. Het is onvoldoende dat er schade wordt veroorzaakt. Deze veroorzaakte schade moet haar oorsprong vinden in een gebrek. Dat wil zeggen dat de robot een ‘abnormaal kenmerk’ heeft dat hem ongeschikt maakt voor het gebruik waartoe hij in normale omstandigheden moet dienen. Maar er wordt ook gekeken of een normaal aandachtig en voorzichtig persoon het gebrek had kunnen opmerken. Het is aan de rechter in de praktijk om zich hierover uit te spreken.
Ook toepassing van de wet betreffende de ‘productaansprakelijkheid’?
Deze wet bepaalt dat de producent aansprakelijk is voor elke schade die veroorzaakt wordt door een gebrek in zijn product. In de zin van deze wet is een product gebrekkig wanneer het niet de veiligheid biedt die men gerechtigd is te verwachten. Wel moet rekening gehouden worden met een aantal omstandigheden, met name de presentatie van het product, het normaal of redelijkerwijze voorzienbaar gebruik ervan en het tijdstip waarop het product in omloop is gebracht. Zo mag een product niet als gebrekkig worden beschouwd uitsluitend omdat er nadien een beter product in omloop is gebracht.
