Nieuwe filtertechnologie als oplossing voor “forever chemicals”

KUL bio-ingenieurs hebben een nieuwe methode gevonden om schadelijke geperfluoreerde chemicaliën uit het water te filteren. De zogenaamde PFAS breken niet af en stapelen zich op in het milieu.

Trefwoorden: #filteren, #geperfluoreerde chemicaliën, #KU Leuven, #PerFluorinated Alkylated Substances, #PFAS

Lees verder

research

( Foto: KU Leuven )

ENGINEERINGNET.BE - Midden augustus werd in de haven van Antwerpen een ernstige vervuiling vastgesteld. De boosdoener: PFAS (PerFluorinated Alkylated Substances).

Deze klasse van verschillende chemische stoffen is van naam misschien niet zo bekend, maar de toepassingen ervan zijn dat wel: pannen met anti-aanbaklaag, brandblusschuimen, voedselverpakkingen, waterafstotende kledij …

De stoffen zijn populair vanwege hun chemische eigenschappen: ze zijn bestand tegen hoge temperaturen, bijtende producten en elektriciteit, en bovendien zijn ze water- en vuilafstotend.

Maar omdat deze chemische stoffen zo robuust zijn, zijn ze ook niet biologisch afbreekbaar. Daarom worden ze ook forever chemicals genoemd. Deze fluorvervuiling is wijdverspreid: de chemicaliën verspreiden zich via de lucht en het water, en komen zo in onze voeding en drinkwater terecht. Er zijn ook aanwijzingen dat PFAS op lange termijn de gezondheid kunnen schaden: de stoffen zijn mogelijk kankerverwekkend en hormonaal verstorend.

Matthias Van den Bergh, onderzoeker aan het Departement Microbiële en Moleculaire Systemen: “Door de strenge regulering gaat de industrie op zoek naar andere moleculen met gelijkaardige eigenschappen, maar dat is uiteraard geen oplossing voor de fluorvervuiling die zich de voorbije decennia heeft opgestapeld in de natuur.”

Het doctoraatsonderzoek van Matthias Van den Bergh, onder begeleiding van professor Dirk De Vos en in samenwerking met VITO, kan op termijn wel een oplossing bieden. De grote uitdaging is dat deze PFAS-moleculen slechts in zeer lage concentraties in het water aanwezig zijn.

Van den Bergh: “Toch zijn we erin geslaagd om een efficiënt filtermateriaal te ontwikkelen We gebruiken een zeoliet, een poreuze stof met minuscule holtes. Dit materiaal, in poedervorm, trekt als het ware de PFAS-moleculen aan en houdt ze gevangen in zijn poriën. Het mooie aan deze technologie is dat ze zeer selectief werkt: de schadelijke PFAS-stoffen worden wel gefilterd, maar de andere onschuldige componenten in het water niet.”

De onderzoekers hebben het concept gepatenteerd, maar er is nog een hele weg af te leggen om tot een werkende toepassing te komen, verduidelijkt professor Dirk De Vos.