ENGINEERINGNET.BE - Binnenkort worden op de drie detectorlocaties in Hanford en Livingstone in de VS, en Cascina bij Pisa in Italië de bijbehorende plaquettes onthuld.
Dat heeft de vereniging van ruim 423.000 leden wereldwijd deze week bekend gemaakt. De unie eert met de Milestones technische prestaties die de wereld hebben veranderd, van de draadloze radio (Marconi) tot de transistor (Bell) en de compact-disk van Philips.
De zwaartekrachtgolfdetectoren in de VS en Europa zijn de 213e mijlpaal in de moderne techniekgeschiedenis, die de IEEE toekent.
De detectoren zijn antenne’s om de trillingen van ruimtetijd op te vangen die door de Relativiteitstheorie van Einstein uit 1916 zijn voorspeld. Daarbij worden met lasers de extreem precies variaties in de afstand tussen spiegels gemeten op onderlinge afstanden van 3 (Pisa) of 4 kilometer (VS). De techniek van de enorme L-vormige detectoren werd vanaf 1970 ontwikkeld en wordt nog steeds verfijnd.
In februari 2015 registreerden de twee LIGO-detectoren voor het eerst een zwaartekrachtgolf, die afkomstig bleek van twee botsende zwarte gaten in het heelal. Sindsdien kwam ook Virgo in bedrijf en zijn er tientallen van zulke golven waargenomen.
In 2017 stonden LIGO en Virgo aan de wieg van de zogeheten multimessenger-astronomie, toen voor het eerst golven van twee botsende neutronensterren werden gemeten en tegelijk waargenomen met lichttelescopen.
Bij de onthullingen volgende week zijn virtueel ook de winnaars van de Nobelprijs voor natuurkunde 2017, Kip Thorne, Barry Barish en Ray Weiss aanwezig.
Ook vertegenwoordigers van KAGRA, de nieuwe ondergrondse detector voor zwaartekrachtgolven in Japan, zijn bij de onthulling.
In Europa wordt gewerkt aan een nieuwe, nog grotere detector, de Einstein Telescope met ondergrondse armen van 10 kilometer, die mogelijk in de grensregio in Zuid-Limburg wordt gerealiseerd.