Download het artikel in 
ENGINEERINGNET.BE - Er is een jarenlange ervaring in het realiseren van bouwprojecten, in zowel nieuwbouw als grondige renovaties. Ook de nazorg, kleine wijzigingen, het onderhoud en de nodige technische controles behoren tot hun takenpakket.
Het beheer van zo’n uitgebreid patrimonium vergt standaardiseren en uniformiseren. Colruyt Group Technics beschikt al lang over eenvoudige tools en processen om bijvoorbeeld herstellingen op te volgen, de nodige materialen uit magazijnen te leveren op een werf of een jaarlijkse inspectie van het dak uit te voeren. Al deze informatie wordt systematisch opgeslagen in eigen datacenters, waar ze beschikbaar is wanneer nodig.
Om competitief te blijven is het echter noodzakelijk deze tools en processen systematisch in vraag te stellen en te optimaliseren. Momenteel loopt een programma waarin het assetbeheer centraal staat en een traject waarin alle documenten van alle diensten worden geïndexeerd en gecatalogeerd. Ook voor de meest informatieve weergave van een gebouw, het ‘plan’, is er gekozen om op korte termijn te evolueren van een 2D CAD-document naar 3D BIM-data (Building information Modelling).
Visualisatietechnieken
Visualisatietechnieken illustreren vandaag al welke winst gehaald kan worden uit de virtuele 3D-modellen van gebouwen en assets. In Elbeek (Halle) heeft Colruyt Group Technics een FabLab met onder andere een VR-room die ze gebruikt voor demo’s, opleidingen en testen. Zo realiseerde Colruyt Group in 2020 een productielijn voor liquid ice (zelfontwikkelde koelkarren met een vloeibaar mengsel van water en ethanol). Dit project vergde heel wat ingewikkelde piping.
“We verifieerden er het ontwerp in virtual reality”, aldus Concept & Innovation Designer Friso Mosselmans, die actief is met visualisatietechnieken zoals 360° video, augmented reality (AR), virtual en mixed reality (VR en MR). “Ik ben op zoek naar technologieën, software en bedrijven die kunnen helpen bij de uitbouw van onze visualisatietechnieken die een meerwaarde kunnen zijn voor Colruyt Group maar ook bij de interne kennisopbouw voor Colruyt Group”, zegt Mosselmans.
Zo is onlangs een eerste VR-opleiding gecreëerd voor techniekers die aan de slag moeten in middenspanningscabines. Een deel van hun opleiding is nu mogelijk in een veilige virtuele omgeving. Met een andere virtuele tool kan op voorhand getest worden of het winkelplaatje wel klopt. Kunnen mensen en karren elkaar wel passeren in de gang? “Nog vooraleer er maquettes of prototypes gebouwd worden, kunnen we de tekeningen indien nodig aanpassen.” Nieuwe plannen worden voortaan van bij de start in 3D getekend.
Van 2D naar 3D en 360° video
Colruyt Group Technics beschikt over een stevige historiek in 2D. Plannen verspreid over verschillende diensten en verschillende versies. Het omzetten van deze versnipperde informatie naar correcte 3D-modellen is dan ook een hele uitdaging. “Bij nieuwbouwprojecten kunnen we gelukkig rekenen op ervaren modelleurs, maar voor kleine verbouwingen of uitbreidingen zijn we nog op zoek naar de juiste werkwijze”, zegt CAD Manager Floriaan De Cleyn. Hij zorgt er onder andere voor dat medewerkers beschikken over de nodige software om de digitale tekeningen te realiseren die nodig zijn in een bouwwerkinformatiemodel of BIM.
Zo loopt er een project om met een laser vanuit verschillende posities puntenwolken op te bouwen die een CAD-tekenaar vervolgens naar een 3D CAD-tekening zal omzetten. “Dat lukt wel maar … levert die technologie voldoende informatie op?” De puntenwolk geeft informatie over vorm en maten maar zegt niks over de samenstelling van materialen, bijvoorbeeld. Met 360° video’s van de winkel komt Colruyt Group al een heel eind ver. Daarop zijn heel wat gegevens te zien, van de noodverlichting boven de uitgang tot de inrichting van de sociale ruimtes, maar ook het hele winkeltraject van alle winkels kan bekeken worden.
Daarbovenop zijn er ook luchtfoto’s van de sites in hun omgeving. “De video’s geven een antwoord op heel wat concrete vragen”, rekent Mosselmans. Het gaat er om de juiste persoon op het juiste moment te voorzien met de juiste informatie. Met de beelden kan vanop afstand veel afgeleid worden. De beelden zijn een eerste stap in een veel groter project. CAD Manager De Cleyn wijst naar het uitbouwen van een 'Common Data Environment’. “Het platform waarop we dit alles zullen aanbieden, is vandaag nog niet gekend.”
Fine Food Salads
Een paar jaar geleden had één van de installateurs van Colruyt Groups Liquid Ice installatie een 3D-model gebouwd. “Toen ‘nice to have’ maar toch wel heel erg handig”, ervaarde Mauro Hemeleers, 3D-tekenaar van bouwkundig gerelateerde projecten. Hij is verantwoordelijk voor het uittekenen van de Fine Food Salads fabriek: het eerste eigen testproject met 3D-ontwerp en BIM waaraan Colruyt Group Technics begon. Hemeleers tekent ook aan de productiesites voor kaas en vlees.
Zowel de ruwbouw als de vele deelgebieden komen van bij de aanvang in 3D: piping, perslucht, sanitair, elektriciteit, security, data, koelinstallaties, sprinklers ... “Enkele jaren geleden gebeurde het ontwerp van onze andere vleesfabriek Fine Food Meat niet in 3D. Fouten dienden naderhand, op de werf, gecorrigeerd te worden. Nu konden we conflicten tussen de vele deelgebieden oplossen nog vóór de werf van start ging.”
Uit het model is er bovendien data te extraheren die in allerlei rekentools gebruikt kan worden. Colruyt Group Technics streeft naar duurzaam, circulair en energiezuinig bouwen. Door ontwerpen via specifieke applicaties te analyseren, valt te verifiëren of de doelstelling gehaald wordt en kan waar nodig bijgestuurd worden, nog voor er één steen is gelegd.
BIM: de weg van de toekomst
“Dit is de eerste maal dat we BIM in het bouwproces meenemen. We zien daarmee winst te halen in het bouwproces zelf maar ook in het onderhoud naderhand. Op het BIM kunnen we onze nieuwe assetmanagementtool aansluiten. Onze interne partners, de winkelmerken, hebben daar ook nood aan. We zullen modellen met hen delen en aansluiten op de winkels”, aldus De Cleyn. De directie van de groep is er helemaal van overtuigd dat BIM de weg van de toekomst is.
“Maar we zijn voorzichtig. We doen tal van projecten om ermee vertrouwd te raken, maar we gaan nooit technologie gebruiken voor de technologie. We kijken altijd naar de efficiëntie om onze doelstellingen te halen. En precies die efficiëntie van onze huidige processen is vaak moeilijk individueel te tackelen. We zijn als het ware slachtoffer van onze eigen standaardisering: deze lopen zeer goed, en er is niets zo slecht voor goed als beter. Bovendien moeten alle betrokken diensten op korte termijn mee. Wanneer we energie steken in een bouwmodel, moeten ook onze onderhoudsdiensten hiermee overweg kunnen.”
Een écht BIM vereist niet alleen veel rekenkracht om de digitale tweeling (het digitale model én de data) op te bouwen en naderhand beschikbaar te stellen maar “we moeten alles ook aansluiten op hetzelfde platform. Onze winkels hebben ook steeds meer data die ze graag willen koppelen met onze gegevens.” Het gaat er bij Colruyt Group Technics onder andere om de gebouwen en installaties beter te beheren. De winkels kijken verder. In de rekkenbouw, bijvoorbeeld, worden het racktype en -adres gekoppeld aan de producten die erin komen: de stuklijst van de racks enerzijds en het type en aantal producten dat de winkel er in kwijt kan en zelfs de hoeveelheid product die in voorraad wordt genomen.
www.colruytgroup.com
