ENGINEERINGNET.BE - De kennis over methaanuitstoot en de gevolgen daarvan in het verre verleden is hard nodig om de mogelijke gevolgen te voorspellen van hogere concentraties broeikasgas op het leven op aarde in de toekomst.
Het Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee (NIOZ) verricht veel onderzoek naar mariene lipide biomarkers: sporen die in zee levende micro-organismen achterlaten.
Deze sporen vertellen wetenschappers hoeveel broeikasgas, zoals CO2 of methaan, is opgeslagen in oceaanbodems en hoeveel daaruit vrijkomt door natuurlijke lekkage.
Om de opwarming van de aarde tegen te gaan, is het cruciaal om de bronnen en de opslag van broeikasgassen, zoals methaan en ethaan, in de oceanen en op land te begrijpen. Hoge methaanconcentraties in de lucht duiden op natuurlijke gasbronnen. Nog grotere hoeveelheden worden uitgestoten door industrie of komen vrij doordat het landijs dat methaanbronnen eerder afdekte nu smelt.
Tijdens haar promotieonderzoek aan het NIOZ en de Universiteit Utrecht richtte organisch geochemicus Nadine Smit zich op de koolstofcyclus die zich op land afspeelt.
“De bodem is een van de grootste opslagplaatsen van atmosferisch methaan door het werk van bacteriën. We kennen nog maar enkele biomarkers met zekerheid, die ons kunnen helpen om methaan-consumerende bacteriën te vinden in terrestrische milieus met veel zuurstof.”
Smit verzamelde bodemmonsters van natuurlijke gasbronnen op Sicilië, zoals een zogenoemd Eeuwigdurend Vuur. “Op deze plekken wordt veel broeikasgas uitgestoten, wat de activiteit van bacteriën vergroot die zich voeden met methaan en ethaan. Mijn monsters bieden inzicht in de afname van microben steeds verder van de methaanbron.”
Van de biomarkers die Smit vond, zijn ook sporen terug te vinden in miljoenen jaren oude gesteenten. Daarmee bieden ze een nieuwe methode om de micro-organismen te analyseren die in de oertijd op land leefden van methaan en ethaan.
Smit vond nieuwe biomarkers voor diverse types methaan- en ethaan-etende bacteriën. “In het Eeuwigdurende Vuur vonden we mycobacteriën, die verwant zijn aan de tuberculose-bacterie. Die was nog nooit eerder gevonden in zulke gasbronnen.”
De komende jaren wordt de stabiliteit van de nieuwe biomarkers vastgesteld. Smit: “Als ze inderdaad stabiel zijn, bieden ze een nieuwe methode om de micro-organismen op land te onderzoeken die nu en in het verleden methaan en ethaan hebben geconsumeerd.”
Dat zou onderzoekers in staat stellen om de mogelijke gevolgen te voorspellen van hogere concentraties broeikasgas op het leven op aarde.
