Prostaatkanker kaapt bioritme van tumorcel om hormoontherapie te omzeilen

Een onverwachte klasse van eiwitten, namelijk eiwitten die normaliter het dag-en-nachtritme reguleren, blijkt de effecten van de anti-hormonale therapie teniet te doen.

Trefwoorden: #bioritme, #kanker, #prostaat, #tumor

Lees verder

research

( Foto: TU/e - NKI )

ENGINEERINGNET.BE - Prostaatkanker groeit onder invloed van hormonen, voornamelijk testosteron. Patiënten met uitgezaaide prostaatkanker worden daarom vaak behandeld met anti-hormonale therapie. Het groei-stimulerende signaal van testosteron wordt hiermee geremd en daardoor ook de tumorgroei.

Met anti-hormonale therapie kan prostaatkanker goed onder controle gehouden worden, maar uiteindelijk werkt het middel niet meer. De tumorcellen zijn dan resistent geworden.

De grootste uitdaging in de behandeling van uitgezaaide prostaatkanker is dus het vinden van middelen die resistentie kunnen voorkomen. Hoe dat proces van resistentie tegen hormoontherapie precies in zijn werk gaat in de tumorcel, was echter tot nu toe een raadsel.

Een internationaal onderzoeksteam, bestaande uit wetenschappers van het Antoni van Leeuwenhoek, TU Eindhoven en het Oncode Instituut, heeft nu ontdekt dat een onverwachte klasse van eiwitten, namelijk eiwitten die normaliter het dag-en-nachtritme reguleren, de effecten van anti-hormonale therapie teniet doen.

“Een prostaatkankercel heeft geen dag-en-nachtritme meer,” zegt Wilbert Zwart, een van de onderzoeksleiders. “Maar deze ‘dag-nacht-ritme’-eiwitten hebben in tumorcellen een heel nieuwe functie gekregen: zij houden de tumorcel in leven ondanks de hormoontherapie. Dit was nooit eerder gezien.”

Nu de onderzoekers deze ontsnappingsroute van de tumor hebben ontdekt, willen ze strategieën ontwikkelen om deze weg te blokkeren, met als doel de werkzaamheid van anti-hormonale therapie tegen prostaatkanker verder te verhogen.

Zwart: “Voor nieuwe medicijnen bij de behandeling van prostaatkanker moeten we onder meer medicijnen gaan testen die dag-nachtritme-eiwitten beïnvloeden, om daarmee de gevoeligheid voor hormonale therapie bij prostaatkanker te vergroten."

"Er bestaan al meerdere therapieën die invloed hebben op het dag- en-nachtritme. Die kunnen worden gecombineerd met anti-hormonale therapieën. Deze voorsprong, die een vorm van drug repurposing mogelijk maakt, kan zo tien jaar onderzoek schelen.”