ENGINEERINGNET.BE - Om te voorkomen dat nieuwe materialen en producten schade toebrengen aan mens en milieu, streeft de Europese Commissie ernaar de industrie te sturen naar het lanceren van veiligere en duurzamere producten op de EU-markt.
Een veranderingsgerichte levenscyclusanalyse LCA is bedoeld voor dit soort toekomstige producten. Carlos Felipe Blanco, senior wetenschapper bij TNO, benadrukt de voordelen hiervan: "Het verlaagt de kosten: veranderingen aanbrengen terwijl je nog aan het ontwerpen bent, is veel goedkoper dan wanneer je al aan het produceren bent."
"Ontwikkelaars kunnen zo het risico minimaliseren door te anticiperen op ontwerpkeuzes die fout kunnen gaan. Ook helpt het bij het prioriteren van onderzoek. Meestal ligt de focus op kwaliteit en kosten. Als je ook focust op veiligheid en duurzaamheid, heb je een completere routekaart voor het aanpakken van zaken die er toe doen tijdens de volgende innovatiestappen."
Op deze manier kan een LCA ook helpen de zogenaamde 'valley of death' te overbruggen, waar producten te geavanceerd zijn om basis onderzoekfinanciering te ontvangen, maar nog te risicovol of onderontwikkeld zijn voor substantiële particuliere investeringen.
TNO heeft deze aanpak recent toegepast bij een partner die een innovatief type zonnepaneel ontwikkelde. Het ging daarbij om het evalueren van meerdere ontwerpalternatieven met verschillende niveaus van technologische complexiteit en kosten. Dit leidde tot de identificatie van een eenvoudige materiaalverandering die het milieuprofiel van het paneel sterk zou verbeteren.
Het was een gemakkelijke verandering die alle voordelen van andere, moeilijkere veranderingen ver overtrof. Zelfs rekening houdend met ruim 15 soorten milieu-indicatoren en toekomstige ontwikkelingen in recycling, hernieuwbare elektra en andere relevante sectoren.
Felipe: 'Bij een bestaand product analyseren we de activiteiten die de hele waardeketen omvatten: grondstoffenwinning, productie van apparatuur, gebruik, verwijdering, et cetera. Elke activiteit heeft een impact, zoals emissies of het gebruik van water. Deze data tellen op tot een LCA-score."
"Een inzichtelijke veranderingsgerichte LCA geeft geen score. Vanwege ontwerpkeuzes die nog moeten worden gemaakt en onzekerheid over toekomstige wetgeving en context maken we aannames, tekenen en evalueren we scenario's en doen we aanbevelingen. Ook houden we rekening met concurrenten: hoe zal de prestatie van hun concurrerende product zich in de toekomst ontwikkelen."
Bij veranderingsgerichte LCA kan het gebrek aan echte data een uitdaging zijn. Felipe: "Natuurlijk is er een data-gap bij het werken met toekomstige producten en contexten. Maar we hebben effectieve manieren om dit gat te overbruggen en veronderstelde gegevens op industriële schaal te extrapoleren."
