ENGINEERINGNET.BE – Technologiefederatie Agoria loopt niet hoog op met de schuchtere opleving die zich sinds enkele maanden aftekent. "Geen reden tot juichen want we halen nog lang niet het niveau van een jaar geleden,” aldus CEO Paul Soete. De verwachting is dat de activiteit van de technologiebedrijven dit jaar met 3,5 percent zal dalen.
Uiteraard verdedigt de federatie de standpunten van zijn leden, de sector van de technologiebedrijven. Daar zijn de spelregels wat anders dan in bepaalde andere economische sectoren. Maakbedrijven zijn bijvoorbeeld vrij sterk afhankelijk van het buitenland en vooral de Duitse economie.
Agoria vergelijkt daarom graag de situatie met Duitse ondernemingen. “Doordat de loonkosten in België te snel zijn gestegen, is onze rentabiliteit omlaag gegaan, wat duidelijk gevolgen heeft voor de werkgelegenheid en de investeringen. Als we onze loonkosten zoals Duitsland beter onder controle hadden gehouden, dan hadden we vandaag 30.000 banen meer.”
Om de vinger aan de pols te houden, voerde Agoria bij 719 ondernemingen, met 142.253 werknemers, een studie uit naar hun rentabiliteit in de periode 2007-2012. De conclusie is duidelijk: in 2012 gaat de rentabiliteit opnieuw achteruit en voor 2013 wordt geen stabilisatie verwacht.
Of, met andere woorden: de studie wijst uit dat investeren in een technologiebedrijf in België hoe langer hoe minder rendabel wordt. Een investeerder realiseert dus steeds minder Return-On-Investment. Dat is geen goed nieuws.
Enerzijds omdat beginnende ondernemers wel twee keer zullen nadenken voor ze een technisch of technologisch (productie)bedrijf in de markt zetten, anderzijds omdat buitenlandse firma's ons land links zullen laten liggen als er uitbreidings- of andere investeringsplannen op tafel komen.
De al in België gevestigde technologiebedrijven doen wat ze kunnen, en trachten hun dalende rentabiliteit op te vangen door minder te investeren. Een vicieuze cirkel, want dat staat het economische herstel precies in de weg. Vooral in de deelsectoren Production & Mechatronics en Energy Systems is de terugval van de investeringen naar verluidt onrustwekkend groot.
De oorzaken van de dalende rendementen zijn alom bekend. Er zijn de loonkosten: in tred met de dalende omzetten, stegen die stelselmatig (alleen in 2012 als +3,2%).
Er is de hoge belastingdruk: onder andere als gevolg van de maatregelen rond de notionele interestaftrek zal deze aan de rentabiliteit blijven knagen, met directe gevolgen voor de werkgelegenheid.
Er is de afhankelijkheid van de export en de internationale conjunctuur die niet van aard is om ondersteuning te bieden: de internationale handel is sinds eind 2011 aanzienlijk gekrompen. Vooral de sector Materials Technology heeft bijzonder sterk te lijden onder deze situatie.
Er zijn de directe gevolgen van 'onvoorziene' omstandigheden: de sluiting van Ford Genk, waarvan de sector Transport Systems & Solutions het eerste slachtoffer is, maar die ook heel wat onderaannemers in de metaalverwerking onder druk zet. Er was de de strenge winter waardoor de technische systemen voor de bouw minder afzet vonden.
Maar er zijn ook deelsectoren die er niet op achteruit gaan: Information & Communication Technology (ICT) en Contracting bijvoorbeeld. Dat laat zich grotendeels verklaren door het feit dat steeds meer klanten hun projecten outsourcen. Ook de sectoren vliegtuigbouw, veiligheid en defensie doet het ‘structureel’ goed.
… en 2014?
Verschillende indicatoren zoals het ondernemersvertrouwen wijzen op een schuchtere opleving tijdens de laatste twee maanden. 'Het is verre van indrukwekkend, maar verschillende indicatoren gaan wel dezelfde richting uit', stelt Agoria.
Ook de productie- en de exportcijfers lijken hun dieptepunt bereikt te hebben in het eerste trimester.'Maar het is nog volkomen voorbarig om van een echte heropleving te spreken', stelt de federatie. 'We kunnen hoogstens stellen dat er zich een technisch herstel aftekent'.
Of, anders gezegd: vertrekkende van een erg zwak niveau van het eerste semester van 2013, is de kans vrij groot dat het in 2014 beter zal gaan dan in 2013, maar het is weinig waarschijnlijk dat we opnieuw het niveau van 2012 halen.
(Bert Belmans)
