ENGINEERINGNET.BE - Deze week vindt in Gent de tiende ‘Design of Reliable Communication Networks’ (DRCN)-conferentie plaats.
Deelnemers van over de hele wereld delen er gedurende vier dagen hun visie op het uitrollen van stabiele, betrouwbare communicatienetwerken - en wetenschappers presenteren er hun meest recente onderzoeksresultaten in het domein.
Er is immers nog steeds heel wat wetenschappelijk onderzoek aan de gang om de betrouwbaarheid van communicatienetwerken te verbeteren, en zo snel mogelijk back-upscenario’s te kunnen activeren wanneer er toch een probleem opduikt.
Het economisch belang van betrouwbare communicatienetwerken is dan ook ontzettend groot, zoals de twee volgende use-cases aantonen.
1/ Betrouwbare communicatienetwerken: de levensader van cloud computing
De populariteit van cloud computing en software-as-a-service (SaaS)-toepassingen kent een spectaculaire groei: software en diensten draaien niet langer op lokale servers maar maken gebruik van gedeelde en gedistribueerde resources. De voordelen zijn legio: applicaties zijn altijd en overal bereikbaar en schaalbaar over een groot aantal gebruikers; op voorwaarde dat de onderliggende communicatienetwerken operationeel zijn, tenminste... En precies daar zit een potentieel probleem: als bedrijven hun applicaties en diensten in de cloud niet (meer) kunnen bereiken, nemen de economische verliezen al snel astronomische proporties aan.
Netwerkpannes en -defecten zijn uiteraard nooit volledig uit te sluiten, vandaar dat er wereldwijd heel wat onderzoek wordt verricht naar back-upscenario’s wanneer er een probleem optreedt. Twee belangrijke onderzoekspistes worden daarbij gevolgd:
• Het gebruik van (re-)routing-mechanismen, zodat in het geval van een netwerkdefect automatisch andere netwerkpaden worden gevolgd om informatie op haar bestemming te krijgen; vooral voor streaming-applicaties is dit nog een manifest probleem dat meer onderzoek vraagt
• Het automatisch activeren van een alternatief, ‘ontdubbeld’ netwerk – binnen de 50 milliseconden nadat een netwerkprobleem wordt gedetecteerd
Vlaanderen, en met name de onderzoeksgroep iMinds - IBCN - UGent, vervult daarin een sleutelrol. De Gentse wetenschappers onderzoeken specifiek de coördinatie tussen de verschillende netwerklagen en de impact daarvan op de implementatie van beveiligingsmechanismen; het heeft hen een stevige internationale reputatie opgeleverd, en een prominente rol in een heel aantal Europese projecten.
2/ Geen ‘smart grids’ zonder een slim communicatienetwerk
Net zoals cloud computing winnen ook smart grids (waarbij gebruik wordt gemaakt van innovatieve technologieën om het elektriciteitsnet te beheren) aan belang. En opnieuw zijn betrouwbare communicatienetwerken cruciaal voor het goed functioneren ervan; het uitvallen van het communicatienetwerk kan immers catastrofale gevolgen hebben.
Dat is wat een tijdje geleden in Rome, Italië is gebeurd: een airco-lek in een belangrijk knooppunt binnen het lokale telecomnetwerk zorgde er voor een ware communicatie-blackout. Niet alleen werd een van ‘s lands grootste persbureaus lamgelegd, de gevolgen waren ook dramatisch voor de check-in op de internationale Fiumicino luchthaven.
Ook de werking van postkantoren en banken werd verstoord, en de communicatie tussen de belangrijkste Italiaanse onderzoeksinstellingen werd onderbroken. Bovendien had de telecom-blackout gevolgen voor de werking van het openbare stroomnet: twee controlecentra vielen uit, wat op zich ook weer een kettingreactie veroorzaakte.
Het koppelen van twee - totaal verschillende - netwerken (smart grids en communicatienetwerken) is dus helemaal niet evident, en kan een kettingreactie veroorzaken als er echt iets foutloopt. De oorzaken en gevolgen van - en antwoorden op - die kettingreacties worden nu volop onderzocht.
De debatten die tijdens de DRCN-conferentie gevoerd worden, zijn dus zeker geen ver-van-ons-bed show. En het feit dat Vlaanderen heel wat expertise heeft opgebouwd inzake betrouwbare communicatienetwerken, kan de Vlaamse bevolking en industrie alleen maar ten goede komen.
Over de auteur:
Piet Demeester, een IEEE Fellow, is professor aan de faculteit Ingenieurswetenschappen van de Universiteit Gent. Hij leidt het Internet Technologies Departement van iMinds en staat er aan het hoofd van de iMinds - IBCN - UGent onderzoeksgroep. Piet bekleedt ook de positie van General Chair binnen DRCN.