ENGINEERINGNET.NL - ESO, de Nederlandse Onderzoekschool voor Astronomie (NOVA), de Radboud Universiteit en de KU Leuven hebben een overeenkomst getekend voor de komst van de BlackGEM-array van telescopen naar ESO’s La Silla-sterrenwacht in Chili.
De BlackGEM-array zal in eerste instantie bestaan uit drie onderling verbonden telescopen, en uiteindelijk uitgroeien naar vijftien telescopen. De telescopen worden uitgerust met 110 megapixel-groothoekcamera’s en zullen samen een gebied van 13 x de volle maan in kaart brengen.
Deze telescoopbundel zal helpen zoeken naar enkele van de meest indrukwekkende gebeurtenissen in het heelal: het samensmelten van neutronensterren en zwarte gaten. Tot nu toe hebben de zwaartekrachtgolfdetectoren Advanced LIGO en Advanced Virgo vier detecties van zwaartekrachtgolven - rimpelingen in het weefsel van de ruimtetijd - gemeld, steeds afkomstig van versmeltende zwarte gaten.
Door kortstondige visuele signalen te registreren, zal BlackGEM nauwkeurig kunnen vaststellen welke bronnen verantwoordelijk zijn voor de zwaartekrachtgolven, zodat deze met grotere telescopen gedetailleerd onderzocht kunnen worden. Dat moet meer inzicht geven in het ontstaan van deze uitzonderlijke kosmische verschijnselen.
De BlackGEM-array zal ook dienst gaan doen als surveytelescoop en de zuidelijke hemel in kaart brengen. De supertelescoop zal daarnaast andere kortstondige verschijnselen registreren die niets met zwaartekrachtgolven te maken hebben. Ook zullen kortperiodieke veranderlijke objecten worden opgespoord, waaronder de mogelijke voorlopers van samensmeltende neutronensterren en zwarte gaten.
De overeenkomst met ESO garandeert dat de nieuwe array kan profiteren van één van de beste waarnemingslocaties en faciliteiten ter wereld. De Nijmeegse astronoom Paul Groot, de leider van het BlackGEM-project, is verheugd dat de BlackGEM-telescoop wordt ondergebracht op de ESO-sterrenwacht op La Silla: “De recente belangrijke detecties van zwaartekrachtgolven van samensmeltende zwarte gaten hebben het BlackGEM-project een extra impuls gegeven. We kijken uit naar de eerste gedetailleerde opname van één van de meest indrukwekkende verschijnselen in de natuur.”
