ENGINEERINGNET.BE - Bunyavirussen worden voornamelijk overgedragen door insecten, zoals muggen, en kunnen zeer nadelige effecten hebben op de gezondheid van mens en dier.
De Wereldgezondheidsorganisatie heeft een aantal van deze virussen opgenomen in de prioriteringslijst van ziekteverwekkers die bij afwezigheid of onvoldoende tegenmaatregelen bij de mens epidemieën kunnen veroorzaken.
"Na vaccins worden antivirale en antilichaamtherapieën beschouwd als de meest effectieve middelen om opkomende levensbedreigende virusinfecties te voorkomen en te bestrijden," aldus Paul Wichgers Schreur, senior wetenschapper van Wageningen Bioveterinary Research (WBVR).
“Een specifiek type antilichamen, de zogenaamde VHH's, zijn veelbelovend gebleken bij de neutralisatie van een virus dat luchtweginfecties bij zuigelingen veroorzaakt. We hebben onderzocht of dezelfde type antilichamen effectief zijn tegen opkomende bunyavirussen.”
Antilichamen die van nature bij mensen en de meeste andere dieren voorkomen, zijn samengesteld uit vier ketens: twee zware en twee lichte. VHH's zijn de antigeenbindende domeinen van antilichamen met alleen zware ketens.
VHH's zijn zo klein dat ze zich aan ziekteverwekkers kunnen binden op plekken die niet toegankelijk zijn voor menselijke antilichamen. Ook zijn ze door hun enkelvoudige ketens perfecte bouwstenen voor de bouw van multifunctionele complexen.
De onderzoekers gebruikten ‘superlijm’ afgeleid van bacteriën, waarmee meerdere VHH's aan elkaar geplakt worden tot een antilichaamcomplex. De nieuwe VHH-antilichaamcomplexen neutraliseerden het bunyavirus efficiënt, met name als de VHH's meer dan één gebied van het virale glycoproteïne aanvielen.
Voor optimale werkzaamheid bij mensen, moeten antilichamen alle effectorfuncties van natuurlijke menselijke antilichamen hebben. Daartoe construeerde het team lama-humane chimere antilichamen.
Toediening van een veelbelovend chimeer antilichaam aan muizen vóór infectie voorkwam dodelijke ziekte bij 80% van de dieren, en behandeling met het antilichaam na infectie voorkwam sterfte bij 60%.
"Onze aanpak kan helpen bij de ontwikkeling van therapeutica voor bunyavirussen en andere virale infecties, maar ook voor ziekten zoals kanker," stelt Jeroen Kortekaas, senior wetenschapper bij Wageningen Bioveterinary Research, en Buitengewoon Hoogleraar Veterinaire Arbovirologie van de Wageningen Universiteit.
