ENGINEERINGNET.BE - De nieuwe studie is verricht door wetenschappers van de Vrije Universiteit Amsterdam, Deltares, Woodwell Climate Research Center, NASA en Wageningen University and Research.
Voor het inschatten van de CO2-uitstoot in de belangrijkste ontbossingsgebieden in Zuid-Amerika en Indonesië zijn veldmetingen van zichtgegevens gebruikt. Als er veel bosbranden zijn, neemt het zicht af door de rookontwikkeling en deze zichtgegevens zijn dus een maat voor de hoeveelheid bosbranden, die in deze gebieden gekoppeld zijn aan ontbossing.
“Deze veldmetingen gaan veel verder terug in de tijd dan satellietgegevens”, aldus Margreet van Marle, voormalig promovenda aan de VU en nu klimaatonderzoeker bij kennisinstituut Deltares.
"Door ze te koppelen aan ontbossing en bosbranden op basis van satellietmetingen voor meer recente periodes, konden we een eerste consistente wereldwijde tijdreeks maken van CO2-uitstoot en daarmee de rol van ontbossing in het mondiale klimaatsysteem verduidelijken."
Circa de helft van de CO2-uitstoot door verbranding van fossiele brandstoffen en ontbossing blijft in de atmosfeer. De andere helft van de CO2 wordt weer opgenomen door de oceanen en vegetatie op land.
Er is veel onderzoek gedaan naar de vraag of deze verhouding verandert over de lange termijn, mogelijk omdat vegetatie en oceanen door klimaatverandering minder goed worden in het opnemen van CO2.
Dit kan leiden tot een versnelling van klimaatverandering omdat er dan meer CO2 in de atmosfeer blijft. Eerdere studies leverden daar bewijs voor, maar gaven ook aan dat harde conclusies moeilijk te trekken waren, met name omdat de uitstoot door ontbossing onzeker was en gebaseerd op inconsistente datareeksen.
De nieuwe tijdreeks laat zien dat de uitstoot door ontbossing in eerdere decennia lager is dan volgens eerdere studies. Hierdoor denken de wetenschappers dat een grotere fractie van de totale uitstoot destijds in de atmosfeer bleef.
Over de hele tijdreeks van 60 jaar leidt dit tot een negatieve trend: een teken dat de CO2-opname door de natuur gelijke tred heeft kunnen houden met de groeiende uitstoot van fossiele brandstoffen en misschien zelfs efficiënter is geworden over de tijd.
Volgens VU-klimaatonderzoeker Dave van Wees blijft het gissen naar de oorzaak. “Het kan best zijn dat een aantal klimaatterugkoppelingen, zoals het ontdooien van permafrost of toenemende bosbranden, al hun stempel drukken, maar nu nog tijdelijk worden gecompenseerd door andere mechanismen. Verder onderzoek moet dat uitwijzen.”
