Download het artikel in 
Specifiek voor koeltorens in een erg vervuilende omgeving en/of voor het koelen van beladen proceswater, is een grondige check-up van bepaalde onderdelen wellicht zelfs meerdere keren per jaar nodig. Een aanvulling op onze reeks «De knepen van het vak».
Een goed onderhouden koeltoren betekent dan ook optimaal rendement, geen productieverlies en een hogere bedrijfszekerheid. Bovendien is het gezegde ‘Beter voorkomen dan genezen’ méér dan waar als men het over een koeltoren heeft. Men kan beter periodiek de koeltoren laten nazien, dan plotseling te maken krijgen met een onaangename verrassing zoals een productiestop. Waarop moet u letten bij het optimaliseren van de installatie en bij het onderhoud, wat zijn de aandachtspunten?
Aandachtspunten
• Frequentieregelaar op de ventilator monteren
De ventilator dient om grote hoeveelheden lucht door de koeltoren te jagen om een intens contact tussen lucht en water te bekomen. Zo zal een deel van het circulerende water verdampen en wordt er koeling gerealiseerd. Met een frequentieregelaar op de motor kunt u het toerental van de ventilator regelen in functie van de gevraagde koudwater-temperatuur. Deze past het toerental van de ventilator aan zodat de hoeveelheid lucht die door de koeltoren gaat, geregeld wordt in functie van de af te voeren koelcapaciteit, de omgevingstemperatuur en de relatieve vochtigheid.
Via een frequentieregelaar bespaart u in periodes van lage temperatuur en/of lage relatieve vochtigheid erg veel elektriciteit terwijl de gewenste koud water-temperatuur behouden blijft.
• Trillingsanalyse en balanceren van de ventilator
Een slecht uitgebalanceerde ventilator zal de oorzaak zijn van ongewenste trillingen en onnodige slijtage van de lagers en de ventilator. Met gespecialiseerde apparatuur kan men nagaan of de ventilator goed uitgebalanceerd is. Daarvoor moet de technieker wel de nodige kennis in huis hebben. Met goed opgeleide mensen kan men dit probleem oplossen en voorkomen.
• Structuur van de koeltoren
Het is noodzakelijk dat ook de structuur van de koeltoren regelmatig gereinigd en gecontroleerd wordt zodat kleine mankementen snel kunnen worden verholpen. Dit zal bepalend zijn voor de levensduur en de bedrijfszekerheid van de installatie
• Waterverdeling
Een goede waterverdeling is noodzakelijk voor de goede werking van de koeltoren. Indien het water niet gelijkmatig over het koelpakket wordt verdeeld zullen de prestaties van de koeltoren gevoelig verminderen en is er een groot risico op abnormaal snelle vervuiling en veroudering van deze koelpakketten.
• Koelpakketten
Het koelpakket dient als een vergroting van het contactoppervlak waar lucht en water intens contact hebben om zo verdamping en de daaraan verbonden koeling te kunnen realiseren. Bacteriologische of andere vervuiling in de koelpakketten moet men vermijden.
Deze vervuiling kan het risico op legionalla vergroten en is zeker niet bevorderlijk voor de prestaties van de koeltoren. Er bestaan verschillende types van koelpakketten. De keuze van de koelpakketten hangt af van het te koelen water, van de watersamenstelling en van de (vervuilende) omgeving
Voor het koelen van beladen water en/of een koeltoren geplaatst in een vervuilende omgeving is het beter te kiezen voor reinigbare koelpakketten. Onder een vervuilende omgeving verstaan we omgevingen met veel stof of andere vervuilende deeltjes in de lucht. Zo kunnen bijvoorbeeld de pollen van bomen een negatieve invloed hebben op het koelvermogen. Met reinigbare koelpakketten gaat men ervoor zorgen dat de koeling, in een vervuilde toestand geen hinder gaat ondervinden.
• Druppelafscheider
Ook druppelvanger genoemd. Deze worden geplaatst op de lucht-uit-stroom-kant van de koeltoren. De druppelvanger belet dat er kleine druppels of aerosols uit de koeltoren ontsnappen. Het is belangrijk in functie van de legionella-wetgeving dat er geen druppels uit de koeltoren ontsnappen, maar ook de bovenliggende motor en ventilator worden beter niet door druppels bestookt.
Gezien de druppelvanger in de ‘droge zone’ van de koeltoren wordt geplaatst, is een goede waterbehandeling niet altijd voldoende om mosgroei of andere ongewenste vervuiling te voorkomen. Daarom is een reinigbare druppelafscheider aan te raden.
Waterkwaliteit
Door het intens contact in de koeltoren tussen lucht en water gaat een deel van het te koelen water in verdamping. Deze verdamping onttrekt warmte uit het koelwater Doordat enkel het vluchtige deel van het water in verdamping gaat krijgen we een opconcentratie, indikking, van de vaste stoffen (oa zouten en mineralen).
Afhankelijk van de samenstelling wordt het koelwater in een bepaalde mate ingedikt, tot er een drempel voor afzettingen en/of agressief koelwater ontstaat.
Door een deel van het ingedikte water te lozen, spuien, en vers water toe te voegen, suppletie, zal de concentratie van vaste stoffen dalen. Hoe beter de samenstelling van het suppletiewater, hoe minder er dient gespuid te worden, en hoe lager het waterverbruik van de koelinstallatie zal zijn. Ook het gecontroleerd toedienen van chemische waterbehandelingsproducten zal het waterverbruik en het risico op vervuiling en afzettingen beperken of verhinderen.
Het is dus in ieders belang dat zowel de installatie voor het bewaken en bekeren van de waterkwaliteit, als ook de periodieke opvolging van de waterbehandeling dmv chemische analyses, door mensen met kennis van deze materie gebeurt. Het is natuurlijk meegenomen dat bij de periodieke controle van het water, er ook een inspectie van de koeltoren kan gebeuren. Zo vangt men 2 vliegen in één klap en kan men bij dezelfde leverancier terecht.
Legionella preventieplan
Zowel het preventief onderhoud en de reiniging van de koelinstallatie alsook een adequate waterbehandeling zijn belangrijk in het door de wet verplichte legionella-beheersplan van de koelinstallatie. Daarnaast heeft ook de productie, de gezondheid van het personeel en het budget er baat bij. En natuurlijk houdt een onderhoudsverantwoordelijke van een goed draaiende machine.
(foto’s: Almeco)
door Patrick Helsen, Almeco
