ENGINEERINGNET.NL - Wanneer je als automobilist plotseling hard moet remmen, loop je kans in een slip te raken.
Dankzij het ESP-systeem blijft de auto echter veilig op de weg en wordt de kans op een aanrijding geminimaliseerd. Niet voor niets wordt deze 'elektronische beschermengel' gezien als de belangrijkste bijdrage aan verkeersveiligheid na de veiligheidsgordel.
De Nederlandse uitvinder Anton van Zanten - inmiddels 75 - is zijn leven lang bezig geweest met het verbeteren van rijveiligheidssystemen en bracht meerdere uitvindingen op de markt. Voor deze prestaties is Van Zanten (samen met twee andere finalisten) genomineerd voor een European Inventor Award in de categorie Lifetime Achievement Award. De uitreiking van deze jaarlijkse prijzen vindt plaats op 9 juni in Lissabon.
Inmiddels is de ESP technologie verplicht in alle nieuwe Europese auto's, wat een mooi voorbeeld is van hoe een gepatenteerde technologie de productienormen van een hele industrie kan veranderen.
Het probleem van het "vergrendelen" van de wielen en het verlies van controle door bestuurders als die plotseling moeten remmen, heeft ingenieurs decennia bezig gehouden. Om tot een oplossing te komen, ontwikkelden Van Zanten en zijn team bij het Duitse Bosch het ESP-systeem.
ESP komt in actie als het voertuig zich in een andere richting beweegt dan de stuurrichting aangeeft. De afzonderlijke wielen worden afgeremd, waardoor het voertuig gestabiliseerd wordt en in de juiste richting gestuurd.
Het systeem werd al in 1987 succesvol getest, maar toen namen de computers bijna nog het hele interieur in beslag. Het duurde daarom nog tot halverwege de jaren '90 tot microprocessortechnologie het mogelijk maakte de verschillende componenten drastisch te verkleinen.
Sinds de lancering in 1995, heeft ESP bijna 260.000 verkeersongevallen verhinderd en daarmee alleen in Europa al 8.500 levens gered, zo blijkt uit onderzoek van Bosch. Volgens schattingen van de Amerikaanse National Highway Traffic Safety Administration, voorkomt ESP een derde van wat anders dodelijke verkeersongelukken zouden zijn.
Vandaag de dag zijn er door Bosch meer dan 150 miljoen ESP systemen geproduceerd. Wereldwijd is 64% van de auto's uitgerust met het systeem. Industrie-analisten voorspellen dat de markt voor deze technologie in 2019 zal uitgroeien tot 38,4 biljoen euro per jaar.
Anton van Zanten studeerde werktuigbouwkunde aan de Technische Universiteit Eindhoven en behaalde daarna in 1973 een doctoraat aan de Cornell University. Met een carrière waarin hij meer dan 40 jaar actief was op het gebied van rijveiligheid, heeft Van Zanten ongeveer 180 octrooien op zijn naam staan, waarvan 36 betrekking hebben op de veiligheid van auto's.
Sinds 2003 is Van Zanten gepensioneerd. Vandaag de dag doceert hij aan verschillende universiteiten en adviseert hij toonaangevende bedrijven in de autobranche.
