ENGINEERINGNET.BE - Het Tau-eiwit is betrokken bij meer dan 20 hersenaandoeningen, waaronder verschillende vormen van dementie.
In de hersenen van patiënten klitten deze eiwitten samen tot neuronale kluwens: eiwitophopingen die uiteindelijk gepaard gaan met het afsterven van hersencellen.
Tau is vooral bekend als het eiwit dat opgestapeld wordt tot neuronale kluwens of “tangles” in de hersenen van alzheimerpatiënten, maar het speelt ook een rol in tal van andere hersenaandoeningen zoals de ziektes van Parkinson en Huntington.
In normale omstandigheden is het Tau-eiwit verbonden aan het ‘skelet’ van zenuwcellen, waar het mee zorgt voor de structurele stabiliteit van de cel. In zenuwcellen van patiënten komt het eiwit los en klit het uiteindelijk samen tot eiwitophopingen die de werking van de zenuwcel grondig verstoren.
Maar ook vooraleer deze eiwitophopingen zich vormen, belemmert het losgekomen Tau de communicatie tussen zenuwcellen. In het vakblad Nature Communications beschrijft het VIB-ondezoeksteam nu voor het eerst hoe dit gebeurt.
Professor Patrik Verstreken (VIB-KU Leuven): “We toonden aan dat wanneer Tau loskomt van het celskelet, het vooral terecht komt aan de uiteinden van de zenuwcellen. Dit was niet alleen het geval bij fruitvliegen en ratten, maar ook in hersencellen van patiënten.
Aan deze uiteinden worden blaasjes met chemische stoffen vrijgezet, die dienst doen als communicatiemiddel tussen twee verschillende zenuwcellen. Wanneer Tau aan de uiteinden terecht komt, zet het zich vast op de blaasjes en dat blokkeert de communicatie.”
Deze nieuwe inzichten zijn het resultaat van een nauwe samenwerking tussen verschillende laboratoria aan VIB, de universiteiten van Leuven, Louvain-la-neuve en Edinburgh (VK), en met onderzoekers van Janssen Pharmaceutica. Ze openen meteen de deur naar een mogelijke behandeling.
Verstreken: “Nu we weten hoe Tau de communicatie verstoort, kunnen we op zoek gaan naar manieren om dit te voorkomen. Wanneer we in zenuwcellen van ratten en fruitvliegen Tau verhinderen om zich vast te zetten op de blaasjes kunnen we niet alleen de communicatie-blokkade, maar ook het afsterven van de zenuwcellen, voorkomen.”
Verder onderzoek moet uitwijzen of deze strategie ook voor patiënten nuttig kan zijn.
