ENGINEERINGNET.BE - De voor Europa unieke microscoop, die dankzij een toelage van 4 miljoen euro van het Fonds Wetenschappelijk Onderzoek Vlaanderen geïnstalleerd werd, laat toe om de bouwstenen van het menselijk lichaam met atomaire precisie in beeld te brengen.
Prof. Han Remaut (VIB-VUB): “Tot nog toe werkten we vooral met de techniek van X-stralenkristallografie, waarbij X-stralen door een eiwit worden gejaagd in een deeltjesversneller. De resultaten zijn zeer goed, maar het grote nadeel is dat het alleen kan bij eiwitten die vooraf gekristalliseerd werden, en daar wringt het schoentje. Dat lukt lang niet altijd en is vaak een jarenlange zoektocht. De structuur van veel eiwitten blijft dus onbekend, zeker wanneer deze flexibel zijn of zich organiseren in grotere complexen via onderlinge interacties.”
Het VIB-VUB centrum voor Structurele Biologie is wereldwijd vermaard voor haar onderzoek naar de structuur en de functie van eiwitten. Levende wezens van mensen tot en met bacteriën zijn opgebouwd uit duizenden verschillende eiwitten, elk met een unieke structuur en nodig voor een andere functie in de cel. Deze eiwitten zorgen dat de cel naar behoren functioneert. Maar ze zijn ook een levensbelangrijk doelwit van medicatie voor de bestrijding van ziektes.
Ondanks het vitale belang van eiwitten voor de effectiviteit van geneesmiddelen, is de functie van amper een derde van de menselijke eiwitten bekend. Slechts van een tiende kennen we ook de structuur. Wetenschappers zoeken daarom al jaren naar geschikte beeldvormingstechnieken die het toelaten om een atomaire inkijk te krijgen op het functioneren van deze moleculen en hun onderlinge interacties.
Prof. Jan Steyaert (VIB-VUB): “De kennis van de structuur van een eiwit (weten waar elk atoom zich precies bevindt) is belangrijk voor een beter begrip van het menselijk lichaam. Als we de functie en structuur van alle eiwitten zouden kennen, zouden we alle ziektes begrijpen en kunnen we werken aan methoden om deze te verhelpen. We zouden het defecte eiwit kunnen vervangen of genezen, want medicijnen werken in op de eiwitten.”
De nieuwe microscoop laat de onderzoekers toe om eiwitten te bestuderen die voordien via geen andere methode met een dergelijke precisie in beeld gebracht konden worden. Het toestel is zo uniek dat ook andere universiteiten én biotechbedrijven in de rij staan om er metingen op te doen.
