Diamanten ‘qubits’ stap richting hoogtechnologische toepassingen

Onderzoekers van IMO-IMOMEC, het geïntegreerd onderzoeksinstituut van de Universiteit Hasselt en imec, zijn er in geslaagd om zogenaamde ‘qubits’ te maken uit artificiële diamanten.

Trefwoorden: #artificiële diamant, #imec, #IMO-IMOMEC, #Kwantumtechnologie, #qubits, #UHasselt

Lees verder

research

( Foto: whitehoune - 123RF )

ENGINEERINGNET.BE - Kwantumbits zijn de bouwstenen voor kwantumcomputers en kwantumtechnologie en kunnen massa’s informatie verwerken. Grootste voordeel van deze diamanten qubits is dat ze elektrisch leesbaar zijn en op kamertemperatuur kunnen werken.

Prof. dr. Milos Nesladek coördineerde dit onderzoek van UHasselt en imec: “Net als een bit bij een computer, bevatten qubits informatie. Alleen verwerken qubits exponentieel meer informatie dan bits. Daarom zal een kwantumcomputer met kwantumbits ontelbaar meer rekenkracht hebben dan een gewone computer.”

In kwantumsensoren zullen deze qubits zorgen voor veel accuratere analyses en in kwantumcommunicatie, zoals quantum-internet, kunnen qubits dan weer zorgen voor een veiligere informatie-uitwisseling met boodschappen die niet te kraken zijn.

Wetenschappers over de hele wereld zijn nog op zoek naar de beste manier om qubits te maken en om deze met elkaar te verbinden volgens het principe van de kwantummechanica. De meest gebruikte qubits zijn gemaakt van supergeleidende elektronische circuits, maar deze hebben één groot nadeel: ze werken alleen bij cryogene temperaturen (-273,15°Celsius).

Nesladek: “Binnen dit onderzoek zijn we er in geslaagd om elektrisch leesbare qubits te maken uit diamant en deze werken wel op kamertemperatuur, waardoor ze veel makkelijker geïmplementeerd kunnen worden in technologische toepassingen.”

Het onderzoekdinstitutt IMO-IMOMEC heeft al 30 jaar ervaring in het maken van en werken met artificiële diamanten. Diamant bestaat uit koolstofatomen en voor het maken van deze qubit werd één van deze atomen vervangen door stikstof en een ander atoom werd weggelaten, zodat hier een lege ruimte in ontstond.

Op die manier kan de diamant fungeren als kwantumbit. Het is daarbij wel uiterst belangrijk dat de diamant ultrazuiver is (minder dan 0.1 ppb onzuiverheid). De resultaten van dit onderzoek werden gepubliceerd in het prestigieuze Science Magazine.

Er is natuurlijk nog veel verder onderzoek nodig om te komen tot echte technologische toepassingen. Zo moeten we nu een manier vinden om de verschillende diamanten qubits met elkaar te verbinden met zogenaamde kwantumlinks, dit proces wordt ook wel ‘kwantum-entanglement’ genoemd.

Nesladek: “Deze technologie zou uiteindelijk kunnen leiden tot kwantumsensoren voor satellieten die elektromagnetische velden kunnen meten, of NMR sensoren die 1 biljoen keer gevoeliger zullen zijn dan de klassieke NMR. In de automobielsector kan deze technologie zorgen voor het zeer nauwkeurig en contactloos uitlezen van elektrische stroom in de batterijen van elektrische wagens."

Het onderzoek naar diamanten qubits kadert binnen het Europese Quantum Flagship programma, waarbij de Europese Unie koploper wil zijn in het onderzoek naar kwantumtechnologie. Hiervoor is er door de Europese Unie 1 miljard euro vrijgemaakt om wetenschappers en bedrijven te laten werken rond kwantumtechnologie en de vele toepassingen.

Dit onderzoek werd gerealiseerd met de steun van het Horizon 2020 Quantum flagship ASTERIQS project, het Diaquant onderzoek (FWO) en het project Q-MAGINE van ERANET.


ACHTERGROND
Dit onderzoek is een samenwerking tussen UHasselt, imec, Universiteit Ulm, Universiteit Wenen, en de universiteit van Tsukuba, Japan. Coauteurs: Petr Siyushev*, M. Nesladek* Emilie Bourgeois, Jaroslav Hrubý, Takashi Yamamoto, Michael Trupke, Tokuyuki Teraji, Junichi Isoya, Fedor Jelezko. (*corresponding authors with the same contribution).