ENGINEERINGNET.BE - Er worden uiteenlopende strategieën ontwikkeld om de wereld te decarboniseren, en zo verdere klimaatopwarming te voorkomen. Een van de strategieën is de overstap op elektrische vervoersmiddelen.
Lithium is daarbij essentieel voor de productie van oplaadbare accu’s met een hoge energiedichtheid. Voor het project Lithium Worlds onderzoekt antropoloog Cristobal Bonelli en zijn team van de UvA hoe lithium wordt gewonnen, verwerkt, gebruikt en gerecycled.
'Wanneer een elektrische auto wordt aangeschaft met het oog op duurzaamheid, zijn we ons er vaak niet van bewust wat dit omvat. Welke impact heeft de productie van accu’s voor dergelijke auto’s? Wat voor nieuwe problemen ontstaan er als alle vervoermiddelen elektrisch aangedreven worden?'
Door de verwerking van lithium in verschillende delen van de wereld te bestuderen, wil Bonelli meer inzicht bieden in de effecten. De productie van lithium-ion-accu’s bestaat uit een lange keten: van mijnen in Chili, Australië en Bolivia tot recyclinglaboratoria in Noorwegen.
Lithiumwinning veroorzaakt grote spanningen tussen lithiumproducenten en de lokale bevolking, die hun omgeving drastisch ziet veranderen. Tegelijk is mijnbouw een belangrijke inkomstenbron voor delen van de bevolking.
De grondstof gaat daarna naar bestemmingen als China voor de productie van lithium-ion-accu’s. Onder welke omstandigheden vindt deze productie plaats?
Als laatste stap in de lithiumketen bestudeert het team hoe deze accu’s de landschappen en gemeenschappen veranderen in Europa, zoals in Noorwegen. Bijvoorbeeld waar het gaat om de verwerking van gebruikte, afgedankte accu’s.
'Straks zitten we met talloze tonnen afgedankte lithium-ion-accu’s opgescheept. Het is nog niet duidelijk hoe die accu’s gerecycled moeten worden, of wat we met het restafval daarvan doen.'
Bonelli: 'Er worden ion-accu’s op de markt gebracht, zodat wij onze huidige levensstijl kunnen handhaven en tegelijk het idee hebben zo klimaatverandering aan te pakken. Maar lithium levert een bijdrage aan het ondersteunen van de levenswijze op de ene plek én vernietigt de manier van leven op andere plekken.'
'We hebben een radicaal andere denkwijze nodig als het gaat om onze economie en de maatstaven voor economische groei. Essentieel daarbij is onder meer de vraag hoe we minder energie kunnen gebruiken.' Dit onderzoek krijgt subsidie van de Europese Onderzoeksraad (ERC).