ENGINEERINGNET.BE - Micronova's zijn minder krachtig dan gewone nova's, de sterexplosies die astronomen al eeuwen kennen. Een micronova is kleiner van omvang en duurt slechts enkele uren. Ook verbruikt zo'n micronova circa een miljoenste van de hoeveelheid brandstof van een gewone nova.
De onderzoekers ontdekten de micronova's bij drie witte dwergen. Dat zijn uitgeputte sterren die ongeveer evenveel massa hebben als de zon, maar net zo klein zijn als de aarde.
Alle drie de witte dwergen hebben een begeleidende ster waaraan ze waterstof onttrekken. Daarnaast bezitten ze een sterk magnetisch veld. De onderzoekers vermoeden dat het waterstofgas zich door het magnetisch veld verzamelt bij de polen. Het idee is dat langzaam maar zeker de temperatuur en druk aan de polen stijgen totdat het waterstof fuseert tot helium en er een thermonucleaire explosie ontstaat.
Onderzoeksleider Simone Scaringi, van de Durham-universiteit in het Verenigd Koninkrijk: "We dachten wel te weten hoe explosies op sterren ontstaan, maar deze ontdekking suggereert dat ze ook op een compleet andere manier op gang kunnen komen."
Het team stuitte voor het eerst op de mysterieuze micro-explosies bij het analyseren van data van NASA’s Transiting Exoplanet Survey Satellite (TESS). "Bij het doorspitten van die gegevens ontdekten we iets ongewoons: een heldere lichtflits die een paar uur aanhield", zegt mede-onderzoeker Nathalie Degenaar van de Universiteit van Amsterdam. "Toen we verder zochten, vonden we meer van dit soort signalen."
De derde lichtflits werd ook waargenomen met TESS, maar het was nog niet zeker of het hierbij om een witte dwerg ging. Vervolgwaarnemingen met X-shooter, een mede in Nederland ontwikkelde, razendsnelle spectrograaf voor de Europese Very Large Telescope in Chili, bevestigden de status van witte dwerg.
"Dat we nu pas zulke extreme gebeurtenissen ontdekken, komt onder meer doordat ze zo kort duren", zegt mede-onderzoeker Paul Groot, sterrenkundige aan de Radboud Universiteit: "Ze laten zich maar moeilijk op heterdaad betrappen. Het fenomeen lijkt erg op de Type-I-uitbarstingen in neutronenstersystemen, maar pas nu konden we met de TESS-data de link leggen."
Het team wil de komende tijd meer micronova's vastleggen met behulp van een combinatie van langlopende waarnemingscampagnes en snelle vervolgmetingen.
