ENGINEERINGNET.BE - Gespecialiseerde immuuncellen, ofwel macrofagen, spelen een cruciale rol in het zenuwstelsel van de darm, aldus nieuw KU Leuven-onderzoek, onder leiding van gastro-enteroloog Guy Boeckxstaens.
Onderzoek bij muizen toont aan dat de goede werking van macrofagen cruciaal is om de zenuwcellen vlak na de geboorte te structureren tot een netwerk, en later te onderhouden in functie van een goede spijsvertering.
Boeckxstaens: “Macrofagen zorgen in de eerste levensfase voor rijping van het zenuwstelsel: de macrofagen eten als het ware de overtollige zenuwcellen op en zorgen voor de juiste structuur. Dat is nodig om de overstap te maken van vloeibaar naar vast voedsel. Zodra deze rijping voltooid is, sturen de zenuwcellen een signaal naar de macrofagen, door middel van het molecule TGF-ß, met de instructie om zenuwcellen niet langer op te eten, maar juist te verzorgen.”
“Tot op heden was het onduidelijk welke mechanismen ervoor zorgen dat het zenuwstelsel van de darm na de geboorte uitrijpt en de darm in staat stelt om vaste voeding te verwerken”, zegt Boeckxstaens.
“Sommige zuigelingen hebben meer tijd nodig om vaste voeding te verdragen en kunnen verwerken. Misschien is dat wel het gevolg van een vertraagde werking van deze specifieke populatie macrofagen.”
Het onderzoek toont het belang aan van een goede wisselwerking tussen het immuunsysteem en het zenuwstelsel in de darm. Een perfecte interactie tussen zenuwcellen en macrofagen is dus fundamenteel om de gezondheid van het zenuwstelsel van de darm en de spijsvertering te verzekeren.
Als één van beide te veel of te weinig aanwezig is, wordt de hoeveelheid zenuwcellen en bijgevolg ook de darmwerking aangetast, met vertraagde maagontlediging en constipatie of diarree tot gevolg.
Deze symptomen zijn kenmerkend voor het verlies van zenuwcellen in de darm bij ziekten zoals diabetes of bij obesitas en veroudering. Mogelijk speelt een verstoorde wisselwerking tussen macrofagen en zenuwcellen hierin een rol.
De interactie tussen het zenuwstelsel en het immuunsysteem van de darm, en hoe die aanleiding kan geven tot een abnormale darmfunctie en bepaalde gezondheidsproblemen, is nog een relatief jong onderzoeksveld.
“Op dit moment zijn we bezig de basismechanismen van het verlies aan zenuwcellen in de darm in kaart te brengen”, zegt Guy Boeckxstaens.
“Hopelijk komen we zo nieuwe doelwitten op het spoor om dit proces te controleren. Wie weet, levert het onderzoek van de darm nieuwe inzichten op over wat er misloopt bij neurodegeneratieve aandoeningen in de hersenen, waarin gelijkaardige macrofagen ook een belangrijke rol spelen. We noemen het zenuwstelsel van de darm niet voor niets het ‘kleine brein’.”
