ENGINEERINGNET.BE - Bij echografie botsen geluidsgolven in het lichaam op verschillende weefsels en kaatsen dan terug. Met name spier- en vetweefsel verstrooien de golven, wat ruis oplevert en een lage beeldkwaliteit.
Promovenda Vera van Hal onderzocht daarom of je ook met twee koppen tegelijk een echo kunt maken, ofwel multi-aperture echografie. Zij richtte zich op het maken van een echo van een aneurysma van de aorta in de buik. Dit is de eerste keer dat dit lukte, onder meer bij vrijwillige proefpersonen in het Catharina ziekenhuis.
Van Hal: “Twee keer geluidsgolven uitsturen, betekent ook twee echo’s opvangen, en twee keer ruis en signalen die elkaar kunnen verstoren. Daar kwamen eerdere promovendi nog niet helemaal uit.”
“Met multi-aperture echografie maken we gebruik van principes uit de radartechnologie, waarbij we om en om zenden en dan met twee koppen tegelijk luisteren. Elke kop zendt één signaal uit en vangt er twee op: de echo van het eigen signaal en die van de kop ernaast. Met twee koppen levert dat vier signalen op. Daarna combineren we deze vier signalen met behulp van slimme software.”
Het lukte Van Hal zo om de signalen te combineren tot een scherp en gedetailleerd echobeeld, ondanks uitdagingen zoals verstoringen en verschuivingen van echobeelden die kunnen ontstaan door grote verschillen in de geluidssnelheid van verschillende weefsels.
"Als we de beelden combineren, dan zien we minder ruis en kunnen we de ‘gaatjes’ in het beeld van de ene kop vullen met beeld van de andere kop. Zo zien we meer informatie in het volledige echobeeld.”
Het onderzoek van Van Hal is speciaal gericht op een aneurysma van de aorto. "Dit is een gevaarlijke verwijding van de vaatwand van de grootste slagader in ons lichaam. Wanneer deze scheurt, is de inwendige bloeding zo hevig dat het levensgevaarlijk is.”
“De huidige medische handboeken gaan ervan uit dat de kans op scheuren groter wordt bij een diameter van 55 mm bij mannen en 50 mm bij vrouwen. Dus wordt die verwijding in de aorta regelmatig opgemeten, en geopereerd wanneer de diameter de grens overschrijdt. Het vermoeden bestaat echter dat ook grote aneurysma’s veilig kunnen zijn, en dat kleinere soms toch scheuren. Waarom dat zo is, weten we niet precies."
"Met de nieuwe echo wordt het gezichtsveld, contrast en de resolutie zoveel beter dat we de gehele omtrek van het aneurysma, maar ook de omliggende weefsels goed kunnen zien. Ook kunnen we nauwkeuriger de beweging en de rek van de vaatwand bepalen, en van het materiaal dat binnenin tegen de vaatwand geplakt zit, de trombus."
"Dit kan veel belangrijke informatie opleveren. We zijn nu dicht bij modellen die op basis van deze beelden kunnen voorspellen wanneer het aneurysma gevaarlijk wordt. Dan kan de arts op basis van de patiëntsituatie, in plaats van de statistiek, bepalen wanneer een operatie nodig is.”
