ENGINEERINGNET.BE - ESA’s Sentinel-5p is, met het Nederlandse TROPOMI-instrument aan boord, de enige satelliet die dagelijks de wereldwijde verdeling van methaan in de atmosfeer meet.
Wetenschappers van het Nederlandse ruimteonderzoeksinstituut SRON maken elke week een overzicht van de grootste gedetecteerde methaanpluimen en identificeren hun exacte bronnen door satellieten met een kleiner blikveld, maar hogere resolutie, te vragen om in te zoomen. De Verenigde Naties lichten vervolgens de verantwoordelijke partijen in.
Het lastige is dat sommige methaanuitstoot al na een paar uur voorbij is. Regelmatig wordt bijvoorbeeld een deel van een gaspijpleiding geleegd voor onderhoud.
De klimaatimpact kan daarbij flink zijn, vergelijkbaar met de jaarlijkse uitstoot van duizenden auto’s. Wanneer de zoom-in satelliet ter plaatse komt, is de lozing vaak al voorbij.
Met een nieuwe methode kan het SRON-team nu bijna gelijktijdig met een TROPOMI-detectie een detailopname maken. Vlak voor TROPOMI, in dezelfde baan, maar op een andere satelliet, vliegt een VIIRS-instrument van het Amerikaanse NOAA-instituut.
Het is de SRON-wetenschappers nu gelukt om VIIRS-data te gebruiken voor een zoom-in beeld van de door TROPOMI ontdekte methaanpluimen.
Het team identificeerde onder meer een gaslozing uit een pijpleiding in Kazakhstan, waarbij meer dan 1,5 kiloton methaan de lucht in werd geblazen.
De onderzoekers zagen ook een methaanpluim vanuit een compressorstation in Oklahoma (VS), en een pluim uit een gaspijpleiding in Bulgarije. Alle drie gebeurtenissen zijn opgevolgd door de Verenigde Naties, in het kader van het IMEO-MARS project.
‘Door deze satellietsystemen te combineren krijgen we toegang tot emissiegegevens die voorheen onbereikbaar waren,’ zegt Itziar Irakulis Loitxate, hoofd van Remote Sensing op het International Methane Emissions Observatory (IMEO).
‘Deze doorbraak en de bijdragen van SRON versnellen de uitbreiding van het Methane Alert and Response System (MARS), dat bruikbare inzichten levert aan overheden en bedrijven om emissiereductie mogelijk te maken.'
'In de afgelopen zeven maanden hebben deze methodes ons in staat gesteld om bijna vijftig grote emissie events bij olie- en gasinstallaties te identificeren en te rapporteren, binnen regio’s of tijdsbestekken die voorheen buiten ons bereik lagen.’
Op de foto bovenaan: Verloop van de methaanlozing waargenomen door meerdere VIIRS instrumenten. Gedurende deze methaanlozing in Kazachstan op 23 september 2024 werd eerst één stuk gasleiding vanaf beide zijden geleegd en daarna nog een stuk pijpleiding. In minder dan 4 uur werd zo vanaf 4 locaties in totaal ruim 1.5 kiloton methaan uitgestoten. De hoge resolutie van VIIRS maakt het aanwijzen van de precieze bronnen voor dit soort grote emissies mogelijk (zwarte cirkels). Het achtergrond-beeld is van Copernicus Sentinel-2 op 22 September 2024.