ENGINEERINGNET -- Risicomodellen leveren een belangrijke bijdrage aan praktijkprojecten. Dat blijkt uit het promotieonderzoek van Ibsen Chivatá Cárdenas van de Nederlandse Universiteit Twente.
Experts van de Sluiskiltunnel in Nederland (een tunnel onder het kanaal van Gent naar Terneuzen) werkten mee aan het onderzoek en zijn overtuigd van de meerwaarde van risicomodellen.
Er bestaan diverse risico’s bij tunnelbouw. Zo heeft de ondergrond bijvoorbeeld invloed op de stabiliteit van een tunnel. Andere voorbeelden zijn (ongewenste) interacties tussen het ontgravingsproces en de omliggende grond, onverwachte obstakels in de grond en werkzaamheden en infrastructuur op het maaiveld (hoogte van het grondoppervlak).
Het over het hoofd zien van deze risicofactoren kan vervelende gevolgen hebben. Door geotechnische risico’s systematisch te controleren met procedures en hulpmiddelen kan dit worden voorkomen. Een risicomodel is zo’n hulpmiddel.
“Risicomodellen vormen een goed alternatief voor de databasesystemen die nu gebruikelijk zijn in de bouwsector. Risicomodellen maken het voor professionals mogelijk om hun kennis te delen, waardoor er relevante informatie aanwezig is voor goed risicomanagement."
"Bij tunnelbouwprojecten worden dergelijke risicomodellen zelden toegepast. Zelfs in de literatuur over tunnelbouw worden geen modellen beschreven die de samenhang tussen risicofactoren en het geotechnisch falen expliciet maken.”
Voor Cárdenas dé aanleiding om zijn promotieonderzoek hierop te richten: "Mijn risicomodellen bepalen door middel van een gevoeligheidsanalyse de relevante risicofactoren voor een bouwproject. Ze kunnen op maat gemaakt en geüpdate worden en dat maakt de modellen krachtig."
"De grootste onderzochte risico’s bij tunnelbouw bleken: instabiliteit van het boorfront bij gebruik van een slurryschild (een soort reusachtige boormachine) of een gronddruk-balansschild in zachte bodem, instorting en grote vervormingen bij schachtontgravingen en bij ontgraving van dwarsverbindingen in zachte bodem, overmatig volumeverlies resulterend in maaiveldzettingen bij geboorde tunnels in zachte bodem en overmatige vervormingen, schade of lekkage aan betonnen tunnelwanden."
De informatie in Cárdenas risicomodellen is in basis afkomstig uit risicodatabases, rapporten over geotechnisch falen en specialistische literatuur over tunnelbouw. Deze gegevens heeft hij aangevuld met expertkennis van relevante risicofactoren en de verbanden daartussen.
Plus de inschattingen van de kans op optreden en de voorwaardelijke waarschijnlijkheden. Eenendertig experts werkten mee aan het onderzoek, allen betrokken bij lopende of afgeronde Nederlandse ondergrondse bouwprojecten, waaronder de Sluiskiltunnelproject.
(GL) (foto UTwente)
