ENGINEERINGNET.BE - Door dit proces op moleculair niveau in kaart te brengen leveren ze het ultieme bewijs dat een gebrekkige energieproductie in cellen tot de ziekte van Parkinson kan leiden. Deze inzichten zijn zo vernieuwend dat het gezaghebbende vaktijdschrift Science ze publiceert.
Vanessa Moraïs (VIB/KU Leuven): “Je eigen lichaam niet meer kunnen vertellen wat te doen, dat betekent het om parkinson te hebben. De hoop hier een oplossing voor te vinden is al jaren mijn stimulans om te ontrafelen wat er mis gaat in de cellen van parkinson-patiënten. Dit onderzoek is een belangrijke stap voorwaarts.”
Bart De Strooper (VIB/KU Leuven): “De ziekte van Parkinson is een van de onderzoeksfocussen van ons departement. Het geeft dan ook veel voldoening dat we een moleculair proces hebben ontrafeld dat voor de gebrekkige energieproductie in cellen van parkinson-patiënten zorgt. Dit sterkt ons in ons geloof dat het herstel van de energieproductie in cellen een mogelijke therapeutische strategie is.”
Mitochondriën zijn cel-onderdelen die de energie produceren die een cel nodig heeft om te functioneren. Bij de ziekte van Parkinson is de werking van de mitochondriën - en dus de energieproductie in cellen - verstoord.
Het precieze mechanisme was tot nogtoe ongekend. Wel hebben wetenschappers de voorbije jaren diverse gendefecten (mutaties) bij parkinson-patiënten beschreven die leiden tot een verminderde werking van de mitochondriën, ondermeer een mutatie in het Pink1-gen.
Vanessa Moraïs onderzocht de link tussen Pink1, mitochondriën en parkinson in fruitvliegjes en muizen met een defect Pink1-gen. Door dit defect vertonen deze modelorganismen parkinson-symptomen.
Ze kon aantonen dat het defect in Pink1 ertoe leidt dat het zogenaamde ‘Complex I’ – een eiwitcomplex met een cruciale rol in de energieproductie van mitochondriën - niet voldoende gefosforyleerd wordt, met een verminderde energieproductie tot gevolg.
Wanneer Moraïs en haar collega’s ervoor zorgden dat Complex I correct gefosforyleerd werd, verminderden of verdwenen de parkinson-symptomen in muizen en in stamcellen van patiënten. Op die manier tonen de wetenschappers aan dat het gebrek aan fosforylatie de ziekte van Parkinson veroorzaakt bij patiënten met een defect Pink1-gen.
Uit dit onderzoek blijkt dat een herstel van de fosforylatie van Complex 1 een strategie zou kunnen zijn om de ziekte van Parkinson te behandelen. De VIB-onderzoekers toonden alvast in cellen van parkinson-patiënten met een defect Pink1-gen aan dat de fosforylatie herstellen tot een verhoogde energieproductie leidt.
Maar zullen de parkinson-symptomen hierdoor ook verminderen of verdwijnen? Alleen testen bij patiënten kunnen hier een antwoord op bieden.
Volgens de onderzoekers is het de beste strategie om hiermee te starten bij de subgroep patiënten met een defect Pink1-gen. Maar vooraleer daarmee gestart kan worden, moeten nog veel aspecten getest worden in het labo.
(bron en foto: VIB)
