Groen licht voor bouw Europese supertelescoop

ESO, de Europese Organisatie voor Astronomisch Onderzoek op het Zuidelijk Halfrond zal starten met de bouw van de European Extremely Large Telescope (E-ELT), de grootste ter wereld.

Trefwoorden: #E-ELT, #ESO telescoop, #European Extremely Large Telescope, #grootste telescoop, #super telescoop, #telescoop

Lees verder

Nieuws

( Foto: ESO/L. Calçada )

ENGINEERINGNET - Tijdens een recente vergadering heeft de raad van ESO (de Europese Organisatie voor Astronomisch Onderzoek) groen licht gegeven voor de bouw van de European Extremely Large Telescope (E-ELT).

Voor de eerste fase – de constructie van een volledig werkende telescoop en een reeks krachtige instrumenten die over tien jaar hun eerste licht moeten opvangen – is een bedrag van ongeveer een miljard euro beschikbaar gesteld.

De E-ELT zal ingezet worden voor de exploratie van exoplaneten, de stellaire samenstelling van nabije sterrenstelsels en het diepe heelal. Het grootste ESO-contract ooit, voor de koepel en de hoofdstructuur van de telescoop, zal in de loop van volgend jaar worden uitgezet.

De E-ELT wordt een optische/infraroodtelescoop met een opening van 39 meter die op de Cerro Armazones in de Chileense Atacama-woestijn komt te staan, op twintig kilometer van ESO’s Very Large Telescope op Cerro Paranal. Het wordt het grootste ‘oog op de hemel’ ter wereld.

‘Het besluit van de Raad betekent dat de telescoop nu kan worden gebouwd, en dat groot industrieel constructiewerk voor de E-ELT gefinancierd is en volgens plan kan doorgaan. Er is al veel werk verzet op de top van Armazones in Chili, en de komende paar jaar zullen heel spannend zijn,’ zegt Tim de Zeeuw, directeur-generaal van ESO.

De bouw van de E-ELT is in juni 2012 goedgekeurd door de ESO-Raad, onder voorwaarde dat de contracten, ter grootte van meer dan 2 miljoen euro, pas konden worden toegewezen als de totale kostprijs van de telescoop (1083 miljoen euro – prijspeil 2012) voor 90% was gefinancierd. Een uitzondering werd gemaakt voor het grondwerk op de locatie, dat in juni 2014 op fis gestart en gestaag vordert.

Voorlopig is 10% van de totale projectkosten overgeheveld naar een tweede fase. Met de toetreding van Polen tot ESO hebben de huidige financieringstoezeggingen voor de E-ELT nu 90% bereikt van de totale kosten van de eerste fase die in een volledig werkende E-ELT zal resulteren. Aanvullende toezeggingen van aanstaande lidstaat Brazilië worden in de komende jaren verwacht.

Om te voorkomen dat het project vertraging oploopt, heeft de ESO-Raad besloten dat de eerste fase van de bouw van de 39-meter telescoop nu van start kan gaan. De werkzaamheden omvatten het contract voor de koepel en hoofdstructuur die eind 2015 zullen worden toegekend, en leiden tot de bouw van een volledig operationele E-ELT.

Tot de telescooponderdelen die nog niet volledig gedekt zijn behoren delen van het adaptieve optische systeem, een deel van het werk aan de instrumenten, de binnenste vijf ringen van de segmenten van de hoofdspiegel (210 spiegelsegmenten) en de reserve-segmenten voor de hoofdspiegel die nodig zijn om de telescoop in de toekomst efficiënter te kunnen gebruiken.


ACHTERGROND
de Europese Organisatie voor Astronomisch Onderzoek op het Zuidelijk Halfrond, is de belangrijkste intergouvernementele sterrenkundeorganisatie in Europa, en de meest productieve sterrenwacht ter wereld.

ESO voorziet astronomen van geavanceerde onderzoeksfaciliteiten en wordt gesteund door België, Brazilië, Denemarken, Duitsland, Finland, Frankrijk, Italië, Nederland, Oostenrijk, Portugal, Spanje, Tsjechië, het Verenigd Koninkrijk, Zweden en Zwitserland. Ook verscheidene andere landen hebben interesse getoond om zich bij ESO aan te sluiten.