ENGINEERINGNET.BE - Van Hool bouwde de bussen in Koningshooikt. Andere partners in dit Europese High VLOCity project - goed voor 31 miljoen euro - zijn Ballast Nedam en WaterstofNet.
Een en ander werd toegelicht tijdens een bezoek van Energik, de vzw van toeleveranciers en afnemers van energie, dat een rationeel gebruik van energie en een duurzaam energie- en milieubeheer promoot.
De tankinfrastructuur, die het Deense H2Logic leverde, is ondergebracht in de ene helft van een container. Het geheel is opgevat als een mobiele installatie met tank, koelinstallatie en pompen om de H2 verder op 350 bar druk te brengen. Het station werd op de parking bij SolVin op een H2-buismond gezet en kan dagelijks 400 kg waterstof aanbieden.
Enkel aan de nieuwe H2-bussen van De Lijn, evenwel. De pomp is voorzien van een 'fast fill'-nozzle en een datakabel. Die laatste koppelt temperatuur- en drukdata van de H2-tanks op de bus terug naar het laadstation. De hele tankoperatie vergt 10 tot 15 minuten, naargelang de buitentemperatuur.
Eén kilogram H2 bij een zuiverheid van 99,999% -membranen van brandstofcellen zijn immers uiterst gevoelig voor vervuiling- kostte gisteren 11,10 euro aan de pomp. Zonder accijnzen.
Waterstofbussen van Van Hool
De H2-bussen van Van Hool zijn in dit project voorzien van een brandstofcel van het Canadese Ballard, nu goed voor 150 kW, een dubbele Siemens-motor en een extra gestuurde as. Op het dak van de bus liggen 8 tanks die elk 5 kg waterstof kunnen bevatten. De bus verbruikt 9 tot 10 kg waterstof per 100 km.
Met 40 kg, die in gasvorm getankt wordt, kan de bus zo’n 350 km aan de slag. De elektromotoren worden gevoed via een lithium titanaat (LTO) batterijpakket dat sneller energie opneemt dan andere lithiumbatterijen. Zo levert het regeneratief remsysteem een energiewinst van 15 tot 25% in stadstoepassingen, afhankelijk van het rijgedrag van de chauffeur.
Van Hool bouwde deze bussen in het kader van het Europese onderzoeksproject High VLOcity. Deelnemers zijn Solvay, De Lijn, Ballast Nedam, WaterstofNet en coördinator Van Hool. De bussenbouwer leverde eind 2005 zijn allereerste hybride H2-bussen aan een klant in Californië. In 2006 ontwikkelde het een eigen H2-bus concept met het Siemens ELFA Drive systeem dat het voor proeven uitzette bij De Lijn.
Die bus liep op 750 PEM-brandstofcellen van het Amerikaanse UTC Power die samen 120 kW power bij 600 V leverden. Zijn eerste 'grote aantallen' H2-bussen leverde Van Hool opnieuw aan de VS. Begin 2008 kreeg het een order voor 12 hybride bussen met PureMotion-brandstofcellen van UTC Power. In 2012 volgden vijf H2-bussen voor Oslo.
Ondertussen bouwde Van Hool aan zijn drieassige A330 Fuel Cell bus die tot 104 passagiers meeneemt. De PureMotion PEM-brandstofcel van het Amerikaanse UTC Power, werkt bij 55° tot 60°C en is goed voor 120 kW. Drie batterijmodules leveren een extra 17,8 kW.
Het motorbeheer van Siemens en diens twee 85 kW motoren zorgen voor een koppel van 4.250 Nm. Deze bus werd meegenomen in het Europese High VLOcity project dat naast de 5 Antwerpse bussen er ook 5 levert in het Italiaanse San Remo en 10 in het Schotse Aberdeen (eind november).
Ondertussen staan er al opvolgingsprojecten op stapel voor Londen, Cherbourg, Rome, Amsterdam en... De Lijn.
door Luc De Smet, Engineeringnet
Kadertekst: Toen waren ze met...
In België draait er naast de nieuwe H2-tankinstallatie in Lillo een 'enkel' zeldzaam waterstoftankstation. Total pootte in Ruisbroek, langs de autosnelweg, een station neer in 2008. In en rondom Brussel reden er toen welgeteld twee BMW 7’s op waterstof van Europese commissarissen. Ondertussen is het station er al weer weg.
Adwin Martens bij WaterstofNet verduidelijkt: «BMW koos destijds voor ombouw van motoren naar waterstof en voor opslag in de vorm van vloeibare waterstof. Vanwege de toenemende hybridisatie van voertuigen kiezen de automotive OEM's (inclusief BMW) nu voor brandstofcellen als omzetter en voor opslag in de vorm van 700 bar gasvormige waterstof.»
Begin 2012 zette Colruyt in zijn distributiecentrum in Halle een H2-tankstation neer dat bestaat uit twee 20-voetcontainers met een generator die waterstof produceert met de wind- en zonneënergie die Colruyt zelf opwekt. Dit tankstation is in opdracht van WaterstofNet gebouwd door Hydrogenics (Oevel) om er een handvol vorkliften (Crown, Still) - binnenkort zijn het er 14 - te bevoorraden.
Ondertussen schuift er eveneens een Hyundai ix35 FCEV aan de pomp. In Nederland kunnen H2-tankers ondertussen terecht in Amsterdam, Helmond en sinds kort ook in Rhoon.
