ENGINEERINGNET.BE - Gevolg hiervan is dat bedrijven door deze toenemende instabiliteit hun productie moeilijker op lange termijn kunnen plannen.
Bovendien worden productiecycli steeds korter, reduceren bedrijven de opslag van (half) afgewerkte producten en zien we ook een tendens naar kleinere geïntegreerde productiesystemen.
In elk geval zijn in voor veel bedrijven de goede oude dagen waar alles van tevoren voor een lange tijd kon worden gepland, al een tijdje achter de rug.
‘Flexibiliteit’, ‘Agility’ en ‘Lean’ zijn dan ook sleutelbegrippen in het hedendaagse productiebeheer. Voor wie dit mocht vergeten: een dergelijke modus operandus vergt wel degelijk een hoge technische beschikbaarheid en betrouwbaarheid van de installaties.
Er moet immers kunnen geproduceerd worden wanneer dat rendabel is en de klant dit vraagt. Een storing heeft op dat moment een belangrijke financiële impact.
Toch willen asset owners de volatiliteit in de productie (en de inkomsten) ook doorvertalen naar een variabiliteit van het onderhoudsbudget.
Wanneer de (korte termijn) productie-outlook er goed uit ziet, is er budget voor onderhoud. Als de productie daalt, moet ook het onderhoudsbudget zo snel mogelijk omlaag.
Als maintenance evangelist kan ik hier wel wat kanttekeningen bij plaatsen, maar dit neemt niet weg dat de directiekamer in heel wat productiebedrijven momenteel zo redeneert.
Uitbesteden van onderhoud
Met voormelde volatiliteit als uitgangspunt, wordt met name de flexibiliteit bij het uitbesteden van onderhoud wel bijzonder aantrekkelijk.
In de rendabele productieperiodes (waarin budget voor onderhoud beschikbaar is), kan dan een (groot) stuk van de onderhoudstaken door externe partijen worden verzorgd.
Hoeveel wordt er momenteel dan uitbesteed in België en Nederland? Dankzij het Europese MORE4CORE-project (waarvoor Bemas één van de projectpartners is) kunnen we hier enkele cijfers op kleven: gemiddeld 15% van het onderhoudsbudget in de voedings- & farma-industrie, meer dan 20% in manufacturing tot bijna 50% van het onderhoudsbudget in de processindustrie.
Als we weten dat het jaarlijks onderhoudsbudget gemiddeld ongeveer 4,5% bedraagt van de vervangingswaarde van een fabriek, is het duidelijk dat er in het uitbesteden zeer grote bedragen omgaan.
Wat trouwens opviel is dat in Nederland beduidend meer onderhoud wordt uitbesteed dan in België.
Beter uitbesteden
Het M4C-onderzoek toonde ook aan dat er ook in de manier van uitbesteden aanzienlijke verschillen zijn tussen Nederland en België. Uitbesteden kan immers op verschillende manieren:
- In regie, waarbij geen overeenkomst bestaat, en elk gepresteerd uur door de contractor wordt
- Afroep-contract: een (raam)contract met vaste (uur) tarieven en berekening na oplevering
- Unit rate contract: een overeenkomst met vaste tarieven voor een bepaalde eenheid werk (bv. per m²)
- Resultaatscontract: de leverancier bereidt alle onderhoudsactiviteiten voor en voert ze uit binnen bepaalde periode voor bepaalde prijs
- Prestatiecontract: aanvulling op het resultaatscontract: de leverancier krijgt een (gezamenlijke) verantwoordelijkheid voor de verbetering van de prestaties van een asset.
Uit de M4C-studie blijkt dat in België in een kwart van de gevallen in regie wordt uitbesteed, waarbij dus vaak de prijzen en afspraken tussen opdrachtgever en opdrachtnemer snel kunnen veranderen en het engagement van beide partijen beperkt is.
In Nederland is dit nog slechts in 4% van de gevallen het geval. Daar wordt dubbel zo vaak gebruik gemaakt van een 'unit rate' met standaard prijsafspraken voor een bepaalde genormaliseerde prestatie.
Is het de moeite waard om te streven naar een hoger maturiteitsniveau in uitbesteding? Dit is een complexe vraag. We zien wel dat de beste leerlingen uit onze M4C-benchmark (hoge technische beschikbaarheid bij lage onderhoudskosten) net iets vaker gebruik maken van unit rate-, resultaats- en prestatiecontracten.
Maar we kunnen absoluut niet stellen dat het gebruik van meer mature contractvormen, zich voor de opdrachtgever gegarandeerd vertaalt in lagere onderhoudskosten en hogere betrouwbaarheid van de installaties.
Twee andere inzichten uit de studie: er bestaat een correlatie tussen de grootte van het bedrijf en de mate van uitbesteden. Grote bedrijven besteden dus meer uit.
Daarnaast is er ook en correlatie met de gemiddelde leeftijd van de medewerkers van de technische dienst. Hoe ouder de populatie van medewerkers is bij een asset owner, hoe meer er uitbesteed wordt.
«Hoe zie je uitbesteding van onderhoud verder evolueren?» is een vraag die me vaak wordt gesteld.
Deze is jammer genoeg niet eenduidig te beantwoorden, maar als we kijken naar de megatrends: nood aan flexibiliteit door meer volatiele markten, samen met de ‘vergrijzing’ van zowel de assets als de onderhoudsmedewerkers, dan durf ik vandaag wel voorspellen dat onderhoud in de toekomst meer en beter zal worden uitbesteed.
Maintenance Evangelist Wim Vancauwenberghe is directeur van Bemas, de Belgian Maintenance Association/em>
