Download het artikel in 
ENGINEERINGNET.BE - «We willen onze niet-nucleaire millimetergolven-technologie laten evolueren naar de meetstandaard in onze toepassingsgebieden». De markt achten ze rijp, want «Europa stimuleert juridisch de afbouw nucleaire meetsystemen».
Technische ingenieur-ondernemers hebben het niet onder de markt om hun eerste stappen te zetten richting reële economie. Dat heeft te maken met de complexiteit van de ingenieurstechnieken, en vooral met de moeilijkheidsgraad om durfinvesteerders überhaupt uit te leggen hoe hun baanbrekende technologie werkt.
Technische spin-offs van universiteiten hebben dan een licht voordeel: ze kunnen het gewicht van hun academische omkadering in de schaal werpen. De aanbeveling van een door de vaksector als een autoriteit erkende professor is van onschatbare waarde als betrouwbaar klankbord voor de kapitaalverschaffers.
Bovendien hebben universiteiten adviserende kanalen - in dit geval KU Leuven Research & Development - die toekomstige ondernemers de weg naar de kapitaalmarkt tonen, naast eigen investeringsfondsen overigens. Dat scheelt een slok op de borrel.
Dikte en gewicht
Doordat het conservatieve credo «If it's not broken, don't fix it» nog steeds regeert in de meeste plants en fabrieken, liggen er nochtans in heel wat vakdomeinen economische, ecologische of productiviteitswinsten te rapen.
Zowel in ontwerp, engineering en productie als onderhoud. Op het vlak van de meettechnieken bijvoorbeeld. Het is in dit vakdomein dat Noël Deferm en Tom Redant acht jaar lang als doctoraatsonderzoekers binnen de ESAT-MICAS onderzoeksgroep van KU Leuven aan de slag waren. Deferm specialiseerde zich in hoogfrequente technologie, Redant ontwikkelde methodes om bruikbare dimensionele informatie uit de omgeving te halen.
Beide ontwikkelaars vertrokken vanuit het gegeven dat de elektromagnetische golven vertraagd worden wanneer ze doorheen materialen zoals papier en plastic gaan. Door nauwkeurige tijdsmetingen slaagden ze erin de dikte of het gewicht van materialen in productielijnen te meten.
«De innovatiekracht zit in de combinatie van verschillende specialisaties waardoor nieuwe toepassingen ontstaan», claimt prof. Patrick Reynaert van ESAT-MICAS. «Via doorgedreven onderzoek zijn Noël en Tom erin geslaagd om de labo-metingen toepasbaar te maken op de productievloer. Millimetergolven, die centraal staan in hun nieuwe meettechnologie, worden ook toegepast in mobiele telefonie, adaptieve cruise control en radarsystemen», aldus Reynaert.
Tijd rijp voor onderneming
Dit jaar achten beiden de tijd rijp voor een hightech start-up: Hammer-IMS. Het Gemma Frisius Fonds van de KU Leuven zelf en de Limburgse Investerings maatschappij (LRM) werden bereid gevonden kapitaal ter beschikking te stellen: 800.000 euro.
Al bij al een relatief bescheiden som in vergelijking met wat sommige IT-startups bij elkaar harken. Accelleran bijvoorbeeld, dat het huidige 4G-netwerk performanter wil maken, haalde in dezelfde periode 3 miljoen euro op.
General manager Deferm van Hammer-IMS: «Wij gaan de geïnvesteerde middelen alvast doelgericht inzetten om onze technologie te perfectioneren en beter op de marktwensen af te stemmen.
Ook zijn we druk in de weer om ons aanbod verder te differentiëren naar nieuwe markten toe, zoals composiet, textiel, glaswol en schuimplaat. Bijkomend ontvangen we twee jaar lang een subsidie van het Vlaamse Agentschap Innoveren en Ondernemen (VLAIO, redactie) om een gerelateerde technologie marktklaar te maken. Uiteindelijk hebben we de ambitie om onze millimetergolven-technologie te laten evolueren naar de meetstandaard in onze toepassingsgebieden.»
Nucleaire meetsystemen vervangen
«Door steeds hogere frequenties te beheersen, slagen we erin om sneller en nauwkeuriger materialen te meten op een lopende band», verduidelijkt Tom Redant, thans de technical & product manager van de start-up.
«Dit is goed nieuws voor fabrikanten die hun productielijnen willen uitrusten met steeds sneller en nauwkeuriger kwaliteitscontroles. We hebben intussen industriële prototypes gemaakt van onze meetsystemen en een commerciële portefeuille van robuuste meetoplossingen ontwikkeld.
Het Hammer-IMS productgamma bestaat vandaag uit basisvarianten aangevuld met performantere meetsystemen.» Redant claimt dat een aantal internationale producenten - ook Vlaamse - hebben ingetekend voor testmetingen met hun systemen in hun productielijnen.
«Bovendien hebben we de wind in de zeilen, want productiehallen staan vol met nucleaire meetsystemen, waarvan Europa de afbouw juridisch stimuleert.»
(foto's: Hammer-IMS)
door Bert Belmans, Engineeringnet
Kader: In de praktijk: voor een reeks niet-geleidende materialen
«Nee, ons Marveloc 602 systeem is nog niet verkrijgbaar. Momenteel proefdraaien er wel systemen bij een aantal internationale fabrikanten met het oog om op korte termijn te beslissen over aankoop», meldt het jonge bedrijf.
Hun Marveloc 602-systeem meet de dikte en het basisgewicht van een aantal niet-geleidende materialen: plastic platen en folies, papiervellen, gelamineerd textiel (ook met coating), synthetisch schuim, op glas en glasvezel gebaseerde composieten.
De technologie vormt een ecologisch alternatief voor de bestaande nucleaire meetsystemen, en is robuuster en betrouwbaarder dan optische of akoestische meetoplossingen.
Bovendien claimt Hammer-IMS een lagere cost-of-ownership in vergelijking met nucleaire meetsystemen. Centraal in de oplossing van de start-up staat een methode die rekening houdt met de tijdvertraging die de millimetergolf ondervindt wanneer een plaat of folie in de productie passeert tussen de zend- en ontvangstantennes.
De innovatie schuilt in het feit dat met behulp van deze methode de dikte of het basisgewicht kan bepaald worden van een aantal 'moeilijke' materialen waarvoor meten via optische technieken niet mogelijk is.
In dit stadium gaat het om bijvoorbeeld hoogtransparante folies - courant in de voedingsindustrie - en synthetisch plaatmateriaal met variërende kleur- en opaciteitseigenschappen, met toepassing in constructie en bouw.
Het punt is dat millimetergolven nagenoeg geen scattering ondervinden op veel ruwe of matte materiaaloppervlakken. Dat verklaart zich doordat millimetergolven gevoelig langere golflengtes hebben dan lichtstralen.
Daardoor ook later millimetergolven zich (quasi) niet afleiden door stoffige omgevingen of veranderlijke lichtcondities. In de praktijk zullen zowel de meetnauwkeurigheid (tot in het microngebied) als de meetsnelheid optimaal gekozen worden in functie van het type van productieproces.
