ENGINEERINGNET.BE - Bij zowat alle menselijke activiteiten in de Noordzee, zoals visserij, scheepvaart, zandwinning en de aanleg van windmolenparken, is het wettelijk verplicht om de milieu-impact ervan te monitoren.
Traditioneel gebeurt dat door bodemstalen te nemen en de gevonden bodemorganismen onder een microscoop te identificeren: een bijzonder arbeidsintensief en tijdrovend proces.
Nieuwe DNA-gebaseerde technieken (de zogenaamde metabarcoding) beloven dit veel sneller, goedkoper en accurater te maken. Maar vooraleer deze technieken zijn te implementeren in lopende monitoringsprogramma’s, moeten er nog enkele obstakels worden overwonnen.
Negen partners uit België, Nederland, Groot-Brittannië, Duitsland, Denemarken, Zweden en Noorwegen werken de komende drie jaar samen in het GEANS-project. Het totale budget is 2,45 miljoen euro.
Zij gaan voor enkele honderden zeebodemdieren, bijvoorbeeld wormen, vlokreeften, schelpen en slangsterren, zogenaamde DNA-barcodes ontwikkelen. Eens die in de digitale open source DNA-bibliotheek zitten, kan men de aanwezigheid van de betreffende soorten automatisch door een machine laten detecteren in een staal met zeewater of zeebodem.
In een zestal pilootstudies, waarbij wordt samengewerkt met bedrijven, beleidsmakers en andere belanghebbenden, zullen telkens DNA-gebaseerde technieken naast traditionele technieken worden gebruikt.
Denk dan aan impactstudies rond aquacultuur, zandwinning, niet-inheemse soorten of monitoringsprogramma’s in het kader van de Europese richtlijnen Natura 2000 en de Kaderrichtlijn Mariene Strategie.
ILVO coördineert het project, leidt de pilootstudie over zandwinning, en draagt bij aan de DNA-bibliotheek en het beleidskader.
Het Vlaams Instituut voor de Zee staat in voor internationale contacten en databeheer, en draagt bij aan protocolontwikkeling, pilootstudies, productontwikkeling en training.
