ENGINEERINGNET.BE - Kankerbehandelingen maken steeds vaker gebruik van het immuunsysteem van de mens om tumoren te bestrijden. In sommige gevallen is immunotherapie echter niet succesvol.
Een team van biomedische onderzoekers, natuurkundigen en ingenieurs van de KU Leuven, de Universiteit van Bremen, het Leibniz-instituut voor materiaalkunde en de Universiteit van Ioannina, ontdekte dat tumoren gevoelig zijn voor nanodeeltjes van koperoxiden (een verbinding van koper en zuurstof).
In een levend organisme lossen deze deeltjes op en worden ze giftig voor kankercellen. Door de nanodeeltjes te bewerken met ijzeroxide, konden de onderzoekers de oplossing controleren en zo kankercellen elimineren zonder gezonde cellen aan te tasten.
Professor Stefaan Soenen en Bella B. Manshian van de afdeling Beeldvorming en Pathologie aan de KU Leuven: “Als je een nanodeeltje van een materiaal maakt, krijgt dat iets andere kenmerken dan zijn tegenhanger van een normale grootte. Grote hoeveelheden metaaloxiden kunnen gevaarlijk zijn voor de mens, maar op nanoschaal en bij gecontroleerde, veilige concentraties kunnen ze juist gunstig zijn.”
Zoals het team verwachtte, keerden de kankercellen terug na de behandeling met de nanodeeltjes. Daarom combineerden ze de koperverbindingen met immunotherapie. Ze ontdekten dat de koperverbindingen niet alleen de tumorcellen rechtstreeks kunnen doden, maar ook de cellen in het immuunsysteem activeren die tumoren kunnen aanvallen.
De combinatie van de nanodeeltjes en immunotherapie deed de tumoren volledig verdwijnen en werkt dus als een vaccin voor long- en darmkanker, de twee soorten die in de studie werden onderzocht.
Om hun bevinding te bevestigen, injecteerden de onderzoekers na de behandeling nieuwe tumorcellen in de muizen. De cellen werden onmiddellijk verwijderd door het immuunsysteem, dat geprogrammeerd was om op zoek te gaan naar nieuwe, vergelijkbare cellen in het lichaam.
De nieuwe techniek kan worden gebruikt voor ongeveer 60% van alle kankers, namelijk die vormen waarbij de kankercellen voortkomen uit een mutatie in het p53-gen. Voorbeelden hiervan zijn long-, borst-, eierstok- en darmkanker.
Een belangrijk element is dat de tumoren verdwenen zonder chemotherapie, wat meestal gepaard gaat met veel bijwerkingen.
Het team gaat ook tumorcellen op basis van weefsel van kankerpatiënten testen. Als de resultaten hetzelfde blijven, is het team van plan een klinische proef op te zetten.