ENGINEERINGNET.BE - Immunotherapieën zoals Immune Checkpoint Blockers (ICB) hebben de behandeling van kanker doorheen de jaren dan wel ingrijpend veranderd, toch slaat de behandeling bij ongeveer de helft van de patiënten met gevorderd melanoom niet aan.
Een nieuwe studie van het VIB-KU Leuven Centrum voor Kankerbiologie toont nu aan dat NK-cellen mogelijk aan de basis liggen van therapieresistentie bij deze patiëntengroep.
In de studie, geleid door prof. Jean-Christophe Marine, verzamelden de onderzoekers tumorbiopsieën van melanoompatiënten zowel vóór als kort na de start van ICB-therapie.
Met behulp van geavanceerde ruimtelijke beeldvormingstechnologie brachten ze nauwkeurig de locatie van verschillende immuuncellen in de tumoromgeving in kaart.
Opvallend was dat bij patiënten die niet op de behandeling reageerden, een vroege toename werd gezien van cytotoxische NK-cellen. Deze bevonden zich echter aan de rand van de tumor, en niet in de tumor zelf.
Bij tumoren die wél reageerden op ICB bevond het immuunsysteem zich in een ander ‘landschap’, waarbij NK-cellen samen met CD8 T-cellen – de voornaamste tumorbestrijders van het immuunsysteem – in de tumor aanwezig waren.
Om verder te onderzoeken waarom NK-cellen zich zo gedragen, ontwikkelde het team een muismodel waarbij immuuncellen geen toegang kregen tot melanoomtumoren en waarbij NK-cellen farmacologisch konden worden verwijderd.
Het resultaat: CD8 T-cellen konden plots wel doordringen tot het hart van de tumor, en de tumor verdween zodra ICB werd toegediend.
Verdere analyse toonde aan dat NK-cellen actief worden aangetrokken om de toegang tot de tumor te blokkeren via de CX3CR1-chemokinereceptor.
“We hadden niet verwacht dat NK-cellen als poortwachters voor T-cellen zouden optreden,” zegt prof. Jean-Christophe Marine, directeur van het VIB-KU Leuven Centrum voor Kankerbiologie.
“Het blokkeren van hun ‘sleutel’, het CX3CR1-signaal, kan een nieuw therapeutisch pad openen om tumoren gevoeliger te maken voor ICB-behandeling.”
Op de foto boven: menselijk melanoom met een "immune-excluded" fenotype. T cellen (blauw) slagen er niet in het tumorbed binnen te dringen en staan in contact met NK cellen (groen en pijltjes).
