• 15/11/2012

Onderzoek naar moleculaire zelfassemblage krijgt 26,9 miljoen euro subsidie

Het onderzoeksproject Functionele Moleculaire Systemen van de Radboud Universiteit Nijmegen, TU/e en Rijksuniversiteit Groningen, krijgt 26,9 miljoen euro subsidie.

Trefwoorden: #Radboud Universiteit Nijmegen, #Rijksuniversiteit Groningen, #toponderzoek, #TU/e

Lees verder

Nieuws

( Foto: TU/e )

ENGINEERINGNET.NL -- Het project is een van de zes projecten die een Zwaartekrachtsubsidie krijgen van NWO. Het ministerie van OCW en de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) maakten dat vandaag bekend.

Het 'Research Centre for Functional Molecular Systems' is het resultaat van een alliantie van de drie boegbeelden van het Nederlandse organische chemie-onderzoek: Bert Meijer (Eindhoven en Nijmegen), Roeland Nolte (Nijmegen), en Ben Feringa (Groningen).

De ambitie is om complete controle te krijgen over moleculaire zelfassemblage, bijvoorbeeld om nanomotortjes te maken en dynamische biomaterialen voor weefselreparatie in het lichaam, en om grip te krijgen op efficiënte meervoudige katalyseprocessen zoals die in cellen plaatsvinden.

Bert Meijer, hoogleraar Organische Chemie in Eindhoven, is de hoofdaanvrager. “Deze honorering door NWO is een enorme waardering voor alle onderzoekers in de drie participerende organisch chemische afdelingen.

We krijgen nu alle mogelijkheden om onze leidende positie in de wereld te verstevigen in dit relatief nieuwe vakgebied van de zelfassemblage van moleculaire systemen met meerdere componenten. We staan aan het begin van een moleculaire revolutie waarbij controle van materie over verschillende lengte- en tijdschalen zal leiden tot onverwachte toepassingen.

Samen zullen we het gebied ontwikkelen, vorm geven en de vele functionele mogelijkheden ontginnen, waardoor onze internationale positie zal leiden tot een grote aantrekkingskracht van talent.”

"Grote uitdaging in de chemie is om voor het eerst materialen te gaan maken die zich constant blijven aanpassen aan de omgeving waar ze zich in bevinden, zoals dat in het lichaam ook gebeurt. Bijvoorbeeld zelfhelende materialen. Dit is een heel belangrijke nieuwe stap voor de chemie, die zal leiden tot begrip van wat het leven is, en zo tot chemie leidt die past bij wat er in het lichaam zelf gebeurt," zegt Jan van Hest, hoogleraar Organische chemie aan de Radboud Universiteit.

Hij coördineerde de projectaanvraag. "Denk aan hoe het lichaam cellen repareert en ervoor zorgt dat de juiste stof op de juiste plek komt op het goede moment. We willen de complexiteit van die dynamiek fundamenteel begrijpen. En dat zal over een jaar of vijf à tien leiden tot significante vorderingen die ook maatschappelijk belangrijk zullen zijn", licht Van Hest het ambitieuze programma toe.

"Als uiteindelijke doel kun je het bouwen van kunstmatige moleculaire systemen en materialen zien die autonome functies kunnen uitvoeren. Je moet daarbij denken aan materialen die zichzelf kunnen vermeerderen, herstellen of zelfstandig bewegingen kunnen uitvoeren", zegt de Groningse chemicus Ben Feringa.

"Zelfassemblage en het dynamisch gedrag van moleculen beheersen op een manier zoals dat gebeurt in een levende cel , en dat vervolgens uitbuiten in kunstmatige systemen; als dat eenmaal lukt, opent zich een geheel nieuwe chemische wereld."

"Ik ben heel erg trots dat deze samenwerking gehonoreerd is, ondanks de enorme concurrentie binnen het Zwaartekracht-programma. De toekomstige chemie die wij met deze drie groepen gaan ontwikkelen, wordt hele spannende chemie."

Centraal in de realisatie van het project staan drie topinstituten van de drie universiteiten. Dat zijn het Instituut voor Complexe Moleculaire Systemen (ICMS) in Eindhoven, het Instituut voor Moleculen en Materialen (IMM) in Nijmegen en het Stratingh Institute for Chemistry in Groningen.

De deelnemende TU/e-divisie, Molecular Science & Technology, omvat de groepen van Meijer en zijn collega’s prof.dr.ir. René Janssen, prof.dr. Rint Sybesma en prof.dr.ir. Luc Brunsveld, en vertegenwoordigt een van de deelgebieden van het TU/e-instituut voor Complexe Moleculaire Systemen.

Er zijn drie faculteiten betrokken: Scheikundige Technologie, Technische Natuurkunde en Biomedische Technologie.

Het programma Zwaartekracht is de opvolger van de ‘Dieptestrategie onderzoeksscholen’, waarvoor in 1998 de laatste toekenningen zijn gedaan. Met Zwaartekracht geven OCW en NWO nu in totaal 167 miljoen aan samenwerking op het hoogste wetenschappelijke niveau.

Zes onderzoeksteams van topwetenschappers van verschillende Nederlandse universiteiten krijgen geld om de komende tien jaar samen excellente wetenschappelijke onderzoeksprogramma’s op te zetten.


(GL)